7,5 milyon yıllık tarihi ayaklandırdılar

Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin desteği, Kayseri Müze Müdürlüğü ile Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle Taşhan Mahallesi’nde 7,5 milyon yıllık geçmişe ışık tutan kazı çalışmalarında bulunan fosillerin ayaklandırma çalışmaları tamamlandı.

Kayseri’nin Kocasinan ilçesinde bulunan Yamula Barajı kenarındaki Taşhan bölgesinde tarihi aydınlatacak çalışmalar devam ederken, bulunan canlıların ayaklandırma çalışmaları da tamamlandı. Bire bir orijinal fosillerinden yapılan ayaklandırma çalışmalarının sonucunda vatandaşlar, o dönemde yaşayan canlıların boyutları ve morfolojileri gibi konularda nasıl olduklarını görebilecekler.

Tamamen orijinal ve bire bir fosillerin kalıpları ile ayaklandırma çalışmaları yaptıklarını söyleyen Uzman Antropolog Ömer Dağ, “Yaklaşık 5 yıldır kazı çalışmamız devam etmekte ve hala devam ediyor. Kış sezonunda laboratuvar çalışmalarımıza geçiyoruz. Bu sene de farklı olarak laboratuvarda ayaklandırma çalışmaları yapıyoruz. Normalde burada temizleme ve konservasyon işlemleri olur fosillerin ama bu sene farklı olarak ayaklandırma yapmayı planlıyoruz ki yaptık da. Şu anda montaj aşamasında bitmek üzere. 3 toynaklı dediğimiz at grubuna ait bir örneğimiz var. İlk önce onun ayaklandırmasını yaptık. Burada görünen örnek 3 toynaklı ata ait bir örnek. Tamamen bire bir orijinal fosilinden aldığımız kalıplarla beraber biz bunu ayaklandırmış bulunmaktayız. Onun dışında biz bu grubu direkt iskelet olarak ayaklandırdık ve bir tane daha örneğimiz var. Direkt o dönemde yaşamış olan porsuk grubuna ait bir örneğin canlandırması söz konusu. Kaba etiyle beraber bir görüntü oluşturduk aslında. O dönem yaşamış bir örneğin yine bir kaba etiyle ayaklanmış hali” dedi.

Ömer Dağ, maliyet olarak da dışarıda yapılan çalışmalardan çok daha uygun fiyata çalışmalarını sürdürdüklerini söyleyerek, “Bizim yaptığımız örnek ayaklandırma bire bir orijinal fosili ile olan ayaklandırma. Türkiye’de ayaklandırma yapan birkaç firma var ama bunlar 3 boyutlu tarayıcılarla gerçekleştirilen ve bire bire çok da yakın olmayan örnekler. Bizim örneğimiz direkt alandan çıkan fosilin bire bir orijinali ve orijinal halinin kalıbı. O yüzden bir farklılık gösterebiliyor. Maliyet olarak baktığımız zaman da Türkiye’de bunu yapan firma sayısı çok az ama yapmak istedikleri zaman genelde yurtdışındaki firmalara yöneliyor ayaklandırma yapmak isteyen yerler. Maliyetler de yurtdışına baktığımız zaman çok yüksek rakamlara tekabül ediyor. Biz bu ayaklandırmayı maliyet olarak da çok çok uyguna yapmayı planlıyoruz ki şu anda aldığımız ürünler de bunu gösteriyor. Normalde bu ürünleri yurtdışında bir firmaya yaptırmak isteseler bayağı yüklü miktarda para ödemeleri gerekiyor. Biz de maliyet açısından çok cüzi miktarlarda maliyet bütçesi çıkardık ortaya. Bu şekilde de ayaklandırmamızı gerçekleştirdik” ifadelerini kullandı.

Çalışmaların sonunda vatandaşların o dönemde yaşayan canlılar hakkında merak ettiklerini göreceklerini söyleyen Uzman Antropolog Ömer Dağ, “Bizim çıkardığımız örneklerde genelde fosili çıkardığımızda bu iskelet aynı yerde olmuyor. Ayak kemiğini bir yerde buluyoruz, kol kemiğini bir yerde buluyoruz. Farklı farklı noktalarda fosilleri keşfediyoruz. Bir arada bulamıyoruz çünkü ve insanlar orijinal fosilleri de görecekler geldikleri zaman müzeye. Kafalarında o canlı nasıl boyuttaydı, nasıl bir morfolojiye sahipti gibi soru işaretlerini kaldırabilmek için böyle bir ayaklandırma yöntemine başvurduk” dedi.