AB’nin teknoloji devlerine yönelik kuralları devreye giriyor

Avrupa Birliği (AB), dezenformasyonun önlenmesi ve yasa dışı içeriklerin hızla kaldırılması gibi yeni katı kurallarını, çok sayıda kullanıcısı olan Google, Facebook ve YouTube gibi dünyanın en büyük teknoloji şirketlerine yarın uygulamaya başlayacak.

AB’nin Dijital Hizmetler Yasası (DSA) uyarınca, Avrupa ülkelerinde faaliyet gösteren büyük dijital platformlar, arama motorları ve alışveriş siteleri 25 Ağustos’tan itibaren daha sıkı kurallara tabi olacak.

Teknoloji şirketlerinin çalışma şeklini büyük ölçüde değiştirmesi beklenen yasa, artık Avrupa ülkelerinde 45 milyondan fazla kullanıcısı olan çok büyük dijital platformları kapsıyor.

AB’nin kullanıcı sayılarına ilişkin çalışmaları sonucunda Alibaba, Amazon, Apple AppStore, Booking.com, Facebook, Google Play, Google Haritalar, Google Alışveriş, Instagram, LinkedIn, Pinterest, Snapchat, TikTok, X eski adıyla Twitter, Wikipedia , YouTube ve Zalando çok büyük çevrimiçi platformlar olarak sınıflandırılırken, Bing ve Google da çok büyük arama motorları olarak sınıflandırılıyor.

Listelenen 19 platformun dezenformasyonun sınırlandırılması, yasa dışı içeriğin hızla kaldırılması, çevrimiçi ortamda reşit olmayanların daha iyi korunması, risk değerlendirmeleri yapılması, riskleri azaltacak adımlar atması ve bunları dış denetime tabi tutması gibi ek kuralları uygulaması gerekiyor.

Cuma gününden itibaren platform kullanıcıları, belirli bilgilerin kendilerine neden önerildiği konusunda net bilgi alabilecek ve profil bazlı öneri sistemlerine dahil olmama hakkına sahip olacak.

REKLAMLARI DÜZENLEYİN

Kullanıcıların etnik köken, siyasi görüş veya cinsel tercih gibi hassas verilerine dayanan reklamlara izin verilmeyecektir.

Platformların tüm reklamları etiketlemesi ve bu reklamları kimin yerleştirdiğine ilişkin net bilgiler sağlaması gerekecek.

Dijital platformların hüküm ve koşullarını faaliyet gösterdikleri ülkenin dilinde, kolay anlaşılır ve sade bir dille belirtmeleri gerekecek.

ÇOCUKLAR KORUNACAK

Küçükler daha sıkı korunacak. Bu çerçevede platformların çocukların güvenliğini sağlayacak şekilde sistemlerini yeniden tasarlamaları gerekecek. Çocuk profiline dayalı hedefli reklamlara izin verilmeyecektir.

İçeriğe özel risk değerlendirmeleri yapılacaktır. İçerik daha dikkatli bir şekilde denetlenecek ve dezenformasyon azaltılacak. Platformların, yasa dışı içeriğin çevrimiçi yayılmasıyla ilişkili riskleri ele almak için ek önlemler alması gerekecektir.

YASA DIŞI İÇERİKLE MÜCADELE

Platformların, kullanıcıların yasa dışı içeriği işaretlemesine ve buna karşı hızlı bir şekilde harekete geçmesine olanak tanıyan bir mekanizmaya sahip olması gerekecek.

Platformların dezenformasyonun yayılmasını ve hizmetlerinin sahte hesaplar tarafından kullanılmasını önlemek için önlem alması da zorunlu olacak.

Dijital şirketlerin yasal yükümlülüklere uygunluğu bağımsız olarak denetlenecek.

KURAL İHLALİNE PARA CEZASI

Kurallara uymayan dijital platformlara küresel cironun yüzde 6’sına varan cezalar uygulanabilecek. İhlallerin tekrarlanması halinde söz konusu dijital platformların AB’deki faaliyetleri sonlandırılabilecek.

Hazırlanan geniş platform listesi gerekli görüldüğünde daha da genişletilecektir. Şu aşamada en büyük platformlar için geçerli olan yeni kurallar, 6 ay sonra tüm dijital servislere yayılacak. Ancak küçük dijital şirketler büyük şirketler kadar katı kurallara tabi olmayacak.

ALIŞVERİŞ SİTELERİ YENİ KURALLARA KARŞI

Almanya merkezli Zalando ve ABD merkezli Amazon şirketleri, yasada “Çok Büyük Çevrimiçi Platform” olarak tanımlandıkları için ayrı davalara başladı.

Avrupa’nın en büyük sanal alışveriş sitesi Zalando, Haziran ayında yeni kurallara karşı AB’nin en yüksek yasal otoritesi olan Avrupa Adalet Divanı’na başvurmuştu.

Zalando, yeni yasa kapsamında sistemik risklerin yönetilmesinden sorumlu çok büyük bir dijital platform olarak belirlenmesine itiraz etti.

Şirket, iş modelinin çoğunun doğası gereği perakende satış olduğunu ve 3. taraflardan zararlı veya yasa dışı içerik yayma konusunda sistematik bir risk taşımadığını iddia etti.

ABD’li Amazon firması da geçen ay bu kurallara karşı ayrı bir yasal işlem başlattı. Firma, AB’nin çok büyük sanal platform tanımına uymadığı ve haksız yere hedef alındığı görüşünde.

Bu yasal süreçlerin yakın gelecekte sonuçlanması beklenmezken, bu hafta Avrupa genelinde yeni kurallar yürürlüğe girecek.

Öte yandan Avrupa pazarı çok büyük ve karlı olduğu için firmalar oradaki gelirlerini kaybetmek istemiyorlar.

Dijital platformlar, yüksek para cezaları ve AB kurallarına uyulmadığı takdirde kapanma riski nedeniyle yeni kurallara uyacak.

Kaynak: AA