Bağımsız GSYH 2022’de yüzde 5,5 arttı

Türkiye’de bağımsız yıllık gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) geçen yıl yüzde 5,5 arttı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı yıllık GSYH verilerini açıkladı.

Buna göre, yıllık veriler üzerinden hesaplanan bağımsız yıllık GSYİH, zincirlenmiş hacim endeksi ile 2022 yılında 2021 yılına göre yüzde 5,5 arttı.

Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYİH, 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 106,9 artarak 15 trilyon 11 milyar 776 milyon lira olarak hesaplandı. 2022 yılında GSYİH’de en yüksek payı yüzde 22,1 ile imalat sanayi aldı.

Bu sektörü yüzde 13,5 ile toptan ve perakende ticaret, yüzde 10 ile motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin onarımı ile taşımacılık ve depolama takip etti. Yıllık GSYİH içindeki en düşük pay, işveren olarak hane halkının faaliyetlerine aittir.

Kişi başına düşen GSYİH 2022 yılında cari fiyatlarla 176 bin 651 lira, dolar bazında ise 10 bin 659 dolar oldu.

– Konaklama ve yemek hizmeti faaliyetleri en hızlı büyüyen sektör oldu

2022’de en çok büyüyen sektörler yüzde 32,1 ile konaklama ve yemek hizmetleri faaliyetleri, yüzde 20,7 ile finans ve sigorta faaliyetleri ve yüzde 20,6 ile işveren olarak hanehalkının faaliyetleri oldu.

En çok küçülen sektörler ise yüzde 24,6 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretim ve dağıtımı, yüzde 7,1 ile inşaat, yüzde 5,5 ile madencilik ve taşocakçılığı oldu.

Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2022’de bir önceki yılın zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 19 arttı.

Yerleşik hanelerin nihai tüketim harcamalarının GSYİH içindeki payı cari değerlerle yüzde 57 oldu. Hanehalkı harcamaları içinde en yüksek paya sahip harcama grupları sırasıyla yüzde 23,2 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 18,3 ile ulaştırma ve yüzde 12,4 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.

2022 yılında devletin nihai tüketim harcamalarının GSYİH içindeki payı yüzde 11,7 olurken, brüt sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 29,2 oldu. Bir önceki yılın zincirlenmiş hacim endeksine göre devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4,2, brüt sabit sermaye oluşumu ise yüzde 1,3 arttı.

Mal ve hizmet ihracatı zincirlenmiş hacim endeksi olarak 2022 yılında yüzde 9,9, ithalat ise yüzde 8,6 arttı. Harcama yöntemine göre toplam mal ve hizmet ihracatının cari GSYH’nin ana bileşenleri içindeki payı yüzde 38,6 olurken, ithalatın payı ise yüzde 42,6 oldu.

İŞGÜCÜ ÖDEMELERİ 2022’DE YÜZDE 81,7 ARTTI

Gelir yöntemi GSYİH hesaplamalarına göre 2022’de bir önceki yıla göre işgücü ödemeleri yüzde 81,7 artarken, brüt işletme fazlası/karma gelir yüzde 115,5 arttı. İşgücüne yapılan ödemelerin cari brüt katma değer içindeki payı 2021 yılında yüzde 30 iken, 2022 yılında bu oran yüzde 26,3 olarak kaydedildi.

Net faaliyet fazlası/karma gelirin payı 2021’de yüzde 52,3, 2022’de ise yüzde 53,7 oldu.

Kaynak: AA