Beyin göçünü tersine çeviren koridor

Türkiye’nin teknoloji teşebbüsü ekosistemini oluşturmak maksadıyla kurulan Bilişim Vadisi’nde bugün 502 firma faaliyet gösteriyor. İstihdamı ise 7 bini aşmış durumda. Yerli ve ulusal araba projesi TOGG ile ismi daha çok öne çıksa da dört teknoloji geliştirme bölgesine yayılan Bilişim Vadisi şirketleri 100 milyon doları aşan ihracat performansına ulaştı. Bilişim Vadisi Genel Müdürü Serdar İbrahimoğlu, hangi hayalle yola çıkıldığı sorusuna net bir cevap veriyor: “Beyin göçüne mühendislik bakış açısıyla tahlil bulmak, aksine beyin göçünün üssü olmak.”

400 MİLYONLUKFON

Serdar İbrahimoğlu, Bilişim Vadisi projesinin 2019’dan bu yana katettiği yolu, teknoloji ekosistemi yaratma hayalinin bundan sonra nerelere ulaşacağını Hürriyet’e anlattı. Vadi’nin birinci andanitibaren bir mega koridor programının modülü olduğunu söyledi.

Bu koridorun şu anda dört ayağı var. Batı ucunda İzmir yer alıyor. Doğuya hakikat Kocaeli ve İstanbul ile devam eden çizgi Bakü’de son buluyor. “Bu ağa yeni çizgiler eklenecek” diyen İbrahimoğlu, şu bilgileri verdi: “Bu aslında bir ağ idaresi modeli. Güç verimliliği, oyun ve çip teknolojileri, mobilite ve elektronik komponent üzere alanlara odaklanıldı. Biz teknoloji girişimcilerine üç imkân sunuyoruz; fizikî ortam, finansal dayanak ve entelektüel kaynak. Toplamda 300 bin metrekarelik yapılaşma alanına ulaştık. Bilişim Vadisi Teşebbüs Sermayesi Yatırım Fonu ile 400 milyon TL’lik dayanak sunacağız. Bu yıl kaynağı bitiriyoruz. 25 şirkete yatırım yaptık. Sene sonuna kadar 50 şirkete ulaşacağız. Entelektüel tarafta da Fransa merkezli teknoloji eğitimi veren Ekol 42 ile muahede yaptık. 740 faal öğrencisi var. Burada staj programları var. Buradaki şirketlerin yetenek muhtaçlığı da karşılanıyor.”

SIRADA MAKEDONYA VE ALMANYA VAR

Mega Teknoloji Koridoru’nun yeni ayakları olacağını söyleyen Serdar İbrahimoğlu’nun planı kısa müddette bu ayakları da devreye almak. Bunu da şöyle özetledi: “Azerbaycan koridorun Orta Asya’ya açılan kapısı. Oraya 10 Türk firması götürdük, 2025 sonuna kadar 50 olacak. Teşvikler verilecek. Artık koridora bir kapı da Makedonya’nın başşehri Üsküp’te açacağız. Akabinde Almanya gelecek. Şu anda görüşmelerimiz var. Orada mobilite entegrasyonuna yoğunlaşacağız. Bilhassa araba yan sanayi şirketlerinin çağı yakalaması için teknoloji teşebbüslerini oraya götüreceğiz. Elektrikli araçların geleceğine modül üretecek şirketler burada yer alacak. Gerisinden da Singapur gelecek. Singapur’da da fintek teknolojilerine odaklanacağız. Singapur Yatırım Paydaşlığı ile mutabakat yaptık.”

İŞTE BİLAKİS GÖÇTE UMUT VEREN ÜÇ ÖRNEK

Serdar İbrahimoğlu’nun Bilişim Vadisi’yle ilgili beklentisi yalnızca yüksek ticaret hacmiyle hudutlu değil. “Biz beyin göçünün duygusal değil mekanik kısmını çözmek için çalışmalar yürütüyoruz. Aksine beyin göçünü önemsiyoruz. Hoş örnekler var. Bunları artıracağız” diyen İbrahimoğlu’na nazaran Bilişim Vadisi ile kurulan teknoloji ekosistemi, genç yeteneklere aradıkları gelişim yolunu da gösteriyor.

MERCEDES’İ BIRAKIP VADİ’YE GELDİ

Bilişim Vadisi girişimcilerinden biri olan Taha Uluhan, Almanya’da doğdu. Makine mühendisliğinin akabinde Stuttgart’da Teknoloji ve İnovasyon Direktörlüğü konusunda yüksek lisansını bitirdi. 23 yaşındayken Mercedes’in Ar-Ge Yönetici Yardımcılığı durumuna getirildi. Sonra projesini Bilişim Vadisi’ne taşıdı. Kurduğu Niocycle; elektrikli araçlardaki kritik hususların geri kazanılması için çalışmalar yürüyor. Lityum-iyon bataryalarının hammaddeleri üretilme noktasında Türkiye’nin ihracat oranını artırmayı hedefliyor.

MOBİLİTEDE FARK YARATIYOR

Ayhan Önal Almanya’da kurduğu beeNeo ismindeki şirketini Bilişim Vadisi’ne taşıdı. 2003’ten beri otomotiv ve havacılık sanayilerinde mühendislik tahlilleri geliştiren beeNeo, Ar-Ge faaliyetlerini Bilişim Vadisi’nde yapıyor.

Kurucusu Ayhan Önal, Almanya’da mühendislik eğitimi aldı. beeNeo, bilhassa mobilite alanında yenilikçi tahliller geliştiren, gömülü sistemler ve donanım seviyesinde programlamalar yapan bir teşebbüs.

HARVARD’DAN GELİP UÇAN OTOMOBİL YAPTI

Lisans eğitimini Amerika’da State Üniversitesi’nde yapan Eray Altunbozar Harvard’da yüksek lisans yaparken AirCar projesini hayata geçirmek için Bilişim Vadisi’ne geldi. Burada Ar-Ge çalışmalarını sürdüren teşebbüsçü dünyada uçan araç kullanıma dair regülasyonlar tamamlandığında AirCar’ı ihraç ederek Türkiye’nin ekonomik ve teknolojik bağımsızlığına katkı sağlamayı hedefliyor.

2023 SIÇRAMA YILI

İbrahimoğlu’nuN verdiği bilgilere nazaran proje kapsamında yer alan 502 şirketin 100 milyon doları ihracat olmak üzere 150 milyon dolarlık satışı kelam konusu. “Buna TOGG vs dahil değil” diyen İbrahimoğlu, “Bu yıl büyük şirketler de devreye girecek. 2023 sıçrama yılı olacak. 2025’te 10 kat büyüme hedefliyoruz. 1.5 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşacağız” kelamlarıyla maksatlarını özetledi.