Bütçe temmuz ayında fazla verdi

Ocak-Temmuz döneminde merkezi yönetim bütçesinden 2 trilyon 819 milyar 416 milyon lira harcanırken, bütçe gelirleri 2 trilyon 384 milyar 763 milyon liraya ulaştı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Temmuz ayı bütçe gerçekleşme raporunu açıkladı.

Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ve 2023 Yılı İlgili Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile eklenen ödenek ve gelir tahminleri doğrultusunda bütçe verileri revize edilmiştir.

Buna göre merkezi yönetim bütçe giderleri 2022 yılı Temmuz ayında 260 milyar 999 milyon lira iken bu yılın aynı ayında yüzde 74,7 artarak 455 milyar 840 milyon lira oldu. Böylece, 2023 yılı merkezi yönetim bütçe harcamaları için öngörülen 5 trilyon 589 milyar 85 milyon lira ödeneğin yüzde 8,2’si kullanıldı.

Geçen yıl temmuz ayında 47 milyar 325 milyon lira faiz dışı açık verilirken, bu yılın aynı ayında 86 milyar 281 milyon lira fazla verildi.

Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 71,2 artarak 418 milyar 132 milyon lira oldu. Bütçe ödeneklerine göre faiz dışı giderlerin gerçekleşme oranı 2022’nin aynı ayında yüzde 9,8 iken geçen ay yüzde 8,5 olarak hesaplanmıştı.

Temmuz ayında personel giderleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 119 artarak 139 milyar 825 milyon lira olurken, bütçede öngörülen 952 milyar 308 milyon lira ödeneğin yüzde 14,7’si personel giderlerine kullanıldı.

Temmuz ayında sosyal güvenlik kurumlarına devlet katkı payı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 87,6 artarak 17 milyar 369 milyon liraya ulaşırken, bütçede öngörülen 150 milyar 392 milyon liralık ödeneğin yüzde 11,5’i kullanıldı.

Söz konusu dönemde mal ve hizmet alımı için bütçede öngörülen 419 milyar 443 milyon liralık ödeneğin yüzde 6,5’i harcandı. Temmuz ayında yüzde 123,8 artışla 27 milyar 287 milyon TL mal ve hizmet alım gideri gerçekleşti.

Temmuz ayında cari transferler geçen yılın aynı ayına göre yüzde 40,4 artarak 178 milyar 738 milyon lira olarak gerçekleşti. Bütçede öngörülen 1 trilyon 940 milyar 901 milyon lira ödeneğin yüzde 9,2’si kullanıldı.

Temmuz ayında sermaye gideri 28 milyar 811 milyon TL olurken, sermaye transferi 12 milyar 914 milyon TL oldu. Kredi giderleri 13 milyar 189 milyon lira olarak gerçekleşti. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 125,9 artarak 37 milyar 707 milyon lira oldu.

BÜTÇE GELİRLERİ

Geçen yıl temmuz ayında 196 milyar 980 milyon lira olan merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen ay yüzde 156,1 artarak 504 milyar 413 milyon lira oldu. Bütçe tahminine göre Temmuz ayında bütçe gelirlerinin gerçekleşme oranı 2022’de yüzde 7,7 iken geçen ay yüzde 10,2 oldu.

Vergi gelir tahsilatı geçen aya göre yüzde 166,7 artarak 450 milyar 316 milyon liraya ulaştı. Bütçe tahminine göre vergi gelirlerinin gerçekleşme oranı 2022’de yüzde 7,7 iken geçen ay yüzde 10,5 olarak hesaplandı.

Genel bütçe vergi dışı gelirleri yüzde 90,9 artarak 47 milyar 335 milyon lira oldu. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 4 milyar 783 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 1 milyar 979 milyon lira oldu.

Vergi türleri itibarıyla Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre gelir vergisi yüzde 116,5, kurumlar vergisi yüzde 758, dahilde katma değer vergisi yüzde 438,1, özel tüketim vergisi yüzde 130,3, bankacılık ve sigorta işlemleri vergisi yüzde 165,2, ithalat vergisi Katma değer vergisi yüzde 96,2, damga vergisi yüzde 120, harçlar yüzde 183,1 ve diğer vergi tahsilatları yüzde 134,1 arttı.

OCAK-TEMMUZ DÖNEMİ GERÇEKLEŞMELERİ

Merkezi yönetim bütçe giderleri 2022 Ocak-Temmuz döneminde 1 trilyon 432 milyar 850 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 96,8 artışla 2 trilyon 819 milyar 416 milyon liraya yükseldi. Böylece, 2023 yılı merkezi yönetim bütçe harcamaları için öngörülen 5 trilyon 589 milyar 85 milyon lira ödeneğin yüzde 50,4’ü kullanıldı.

Ocak-Temmuz döneminde faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 95,6 artarak 2 trilyon 506 milyar 466 milyon lira oldu. Faiz dışı giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 50,7 olarak hesaplanmıştır.

Söz konusu dönemde personel giderleri yüzde 116,3 artarak 697 milyar 260 milyon liraya yükselirken, bütçede öngörülen 952 milyar 308 milyon lira ödeneğin yüzde 73,2’si personel giderlerine kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet katkı payları bu dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 103,3 artarak 103 milyar 239 milyon liraya ulaşırken, bütçede öngörülen 150 milyar 392 milyon liralık ödeneğin yüzde 68,6’sı kullanıldı.

Ocak-Temmuz döneminde bütçede mal ve hizmet alımı için öngörülen 419 milyar 443 milyon liralık ödeneğin yüzde 45,6’sı harcandı. Bu dönemde mal ve hizmet alım giderleri yüzde 99,5 artarak 191 milyar 406 milyon TL oldu. Cari transferler yüzde 98,4 artarak 1 trilyon 225 milyar 131 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 1 trilyon 940 milyar 901 milyon lira ödeneğin yüzde 63,1’i kullanıldı.

Söz konusu dönemde 162 milyar 465 milyon liralık sermaye gideri, 67 milyar 68 milyon liralık sermaye transferi yapıldı. Kredi giderleri 59 milyar 897 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri yüzde 106,8 artarak 312 milyar 951 milyon lira oldu.

BÜTÇE GELİRLERİ

Geçen yılın Ocak-Temmuz döneminde 1 trilyon 462 milyar 390 milyon lira olan merkezi yönetim bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 63,1 artarak 2 trilyon 384 milyar 763 milyon lira oldu. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin Ocak-Temmuz ayı gerçekleşme oranı 2022’de yüzde 57,3 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 48,4 oldu.

Söz konusu dönemde vergi gelirleri bir önceki yılın Ocak-Temmuz dönemine göre yüzde 70,7 artarak 2 trilyon 52 milyar 628 milyon liraya ulaştı. Bütçe tahminine göre vergi gelirlerinin gerçekleşme oranı yüzde 48,1 olarak kaydedildi.

Genel bütçe vergi dışı gelirleri yüzde 20,6 artarak 273 milyar 47 milyon liraya ulaştı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 43 milyar 92 milyon TL, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 15 milyar 995 milyon TL olarak belirlendi.

Vergi türleri itibarıyla Ocak-Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre gelir vergisi yüzde 91,9, kurumlar vergisi yüzde 17,6, dahilde katma değer vergisi yüzde 147,5, özel tüketim vergisi yüzde 102,6, banka ve sigorta işlemleri vergisi yüzde 113’tür. İthalatta alınan katma değer vergisi yüzde 49,7, damga vergisi yüzde 102,1, harçlar yüzde 75,5 ve diğer vergi gelirleri yüzde 82,9 arttı.

Kaynak: AA