“Doğuştan katarakt” ileri yaşta görme kaybına yol açabilir

Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Evereklioğlu, yenidoğan bebeklerde doğuştan kataraktın tedavi edilmemesi durumunda görme yetisinde kayba yol açabileceğini bildirdi.

Evereklioğlu, AA muhabirine, doğuştan kataraktın bebek doğduktan sonra birinci aylarda yahut birinci yıllarda gözlemlendiğini fakat bunun hekimler tarafından fark edilebileceğini söyledi.

Her kataraktın dışarıdan görülebilecek kadar ileri seviyede olmayabileceğini anlatan Evereklioğlu, bu nedenle bebek yeni doğduğunda kesinlikle göz tabibinin görmesi gerektiğini tabir etti.

Özellikle tek taraflı kataraktın daha tehlikeli olduğunu vurgulayan Evereklioğlu, bu bebeklerin vakit kaybetmeden ameliyat edilmesi gerektiğini lisana getirdi.

Evereklioğlu, teşhis ve tedavinin çok kısa müddette yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Günler içerisinde fark edilip, günler içerisinde ameliyat yapılması gerekir. Çift taraflı olanlarda birkaç hafta daha bu türlü vaktimiz var. 1-1,5 ay içerisinde ameliyat yapılması gerekir fakat 5 ay yahut 10 ay bekleyemeyiz. O yüzden doğumsal kataraktlar tehlikelidir. Kesinlikle bir göz tabibi tarafından tanınması, bilinmesi gerekir. Katarakt şayet görmeyi bloke ediyorsa, bozuyorsa, tek taraflıysa çok kısa müddette, çift taraflıysa 1-1,5 ay içerisinde kesinlikle ameliyat yapılması gerekir.” diye konuştu.

Tek taraflı kataraktlar daha riskli

Akraba evlilikleri, hamilelik sürecinde ilaç kullanımı yahut ağır gribal enfeksiyonun bebeklerde doğumsal katarakt ihtimalini yükselttiğine dikkati çeken Evereklioğlu, bu rahatsızlığın ilerleyen vakitlerde daha büyük problemlere yol açabileceğine değinerek, şöyle devam etti:

“Görme yetisini kaybetme riski çok yüksek zira, dediğim üzere bilhassa tek taraflı kataraktlar günler içerisinde ameliyat edilmez ve ameliyattan sonra uygun formda kontak lens takılarak görme rehabilitasyonu sağlanmazsa ileride ameliyat olsa bile görme yetisinin eski haline gelme ihtimali olmayacaktır ya da çok az olacaktır. Göz esasen görmemeye başladığı vakit bir süre sonra ya titreme başlar ya da göz kaymaya başlar. Yani bebeklerde çocuklarda görmeyen göz kaymaya başlar. O yüzden bazen de gözü kaymaya başlayınca anne baba çocuğu doktora götürür. Bunun kayma ne diye baktığınıza bakarız ki katarakt çıkar. O yüzden yani titreme başlamışsa artık harika bir ameliyat da yapsanız görmesi geri gelmez.”

Tedavi olunmadığında görme yetisi kaybedilebilir

Evereklioğlu, gelişen teknolojiyle bebeklerin anestezi altında hem lazer hem de katarakt tedavilerinin yapılabildiğini söz etti.

Katarakt ameliyatının bebeklerde, yetişkinlere nazaran daha sıkıntı olduğu bilgisini veren Evereklioğlu, şunları kaydetti:

“Ne kadar harika bir ameliyat yaparsak yapalım, ne kadar hoş bir ikincil ameliyatla mercek koyarsak koyalım, yüzde 30, yüzde 40 civarında görmeyle sonlanabiliyor. Yani bir göz yüzde 100, başka göz yüzde 30-40 oluyor. Şayet nitekim aile çok şuurluysa, denetimlerini aksatmadıysa, doktor de deneyimliyse yüzde 70, yüzde 80, yüzde 90 gören doğumsal kataraktlı bebeklerimizi de vakit zaman görüyoruz. Tedavi olmadıklarında ise yüzde 1, 2 ya da yüzde 5 görmeyle hayat uzunluğu yaşayacak bebekler olduğunu da söyleyebiliriz.”

Teşhiste ailelere ipucu

Prof. Dr. Evereklioğlu, ailelere katarakt teşhisi için şu tekliflerde bulundu:

“Eskiden flaşlı fotoğraf makineleri vardı. Fotoğraf çekerdik. İnsanların göz bebekleri kırmızı çıkardı. Aslında o çok hoş bir şey. Yani şayet iki beğenilen kırmızı olarak yansıyorsa şaşılık yani kabaca katarakt olmadığı manasına gelir. Şayet bir göz bebeğinde kırmızı var, başkasında yoksa mesela o olmayan beğenilen sorun olabilir. Bir de kayma var mı yok mu diye kolay bir test söyleyebiliriz. Göze ışığı yakıp tuttuğunuz vakit, ışık her iki gözünüzün tam ortasından yansıyorsa bebeğinizde kayma yok demektir. Kenarından yansıyorsa o beğenilen büyük bir ihtimal kayma vardır.”