Füzyondan net enerji 2025’te elde edilecek, 2030’da şebekeye verilebilecek

Prof. Whyte, füzyon gücünde takvimi Türkiye’de IICEC seminerinde açıkladı:

Enerji alanında dünyada çığır açma potansiyeline sahip füzyon gücü, Sabancı Üniversitesi İstanbul Milletlerarası Güç ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından düzenlenen “Füzyon Gücü ve İnovasyonu Hızlandırmak” başlıklı seminerde ele alındı.

Dünyada bu alanda en önde gelen çalışmalara imza atmakta olan MIT Plazma Bilimi ve Füzyon Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Dennis G. Whyte, füzyon teknolojisinde 20-30 yıllık süreçlerin artık, geliştirdikleri yenilikçi teknoloji tahlilleri ile 2-3 yıllık mühletlere çekildiğini belirtti. Prof. Whyte, çalışmalarında birinci iki evreyi muvaffakiyetle tamamladıklarını söyleyerek, 2025 yılında füzyondan net güç elde edilmesini ve 2030 yılında da gücün şebekeye verilmesini hedeflediklerini anlattı.

Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Lideri Güler Sabancı:

“Füzyon teknolojisi, pak güç geleceği için çok önemli”

Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Leblebici:
“Füzyon teknolojisinin Türkiye’deki birinci tanıtımını yapıyoruz”

Sabancı Üniversitesi IICEC Yöneticisi Bora Şekip Güray:
“Rekabetçi füzyon, Türkiye üzere net ithalatçı güç piyasaları için çok bedelli kazanımlar sağlayabilir”

Sabancı Üniversitesi İstanbul Memleketler arası Güç ve İklim Merkezi (IICEC), öncü analitik çalışmaları, hazırladığı raporlar ve düzenlediği konferanslarla güç ve iklim alanlarında en yeni gelişmeleri Türkiye gündemine taşımaya devam ediyor. IICEC’in alanında dünyanın sayılı isimlerinin iştiraki ile gerçekleştirdiği konferans serisi kapsamında bu kere de güç alanında çığır açma potansiyeline sahip füzyon gücü ele alındı.

Plazma bilimi ve füzyon alanında bilim dünyasının en değerli ismi

“Füzyon Gücü ve İnovasyonu Hızlandırmak” başlıklı seminer kapsamında, plazma bilimi ve füzyon alanında bilim dünyasının öncü isimlerinden Massachusetts Institute of Technology’nin (MIT) Plazma Bilimi ve Füzyon Merkezi Yöneticisi olan Prof. Dr. Dennis G. Whyte, IICEC tarafından düzenlenen semineri için Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Lideri Güler Sabancı’nın özel daveti ile Türkiye’ye geldi.

Misyonunu dünyaya füzyon gücü sağlamak olarak belirlemiş bir şirket olan özel füzyon teşebbüsü Commonwealth Fusion Systems (CFS) ile iş birliği içinde, kompakt, ileri teknolojili, bir füzyon gücü tahlili olan SPARC füzyon projesini yöneten Prof. Dr. Dennis G. Whyte, The Seed Sakıp Sabancı Müzesi’nde düzenlenen seminerde geleceğin en kıymetli güç tahlillerinden biri olarak görülenfüzyon gücünü, füzyon teknolojisindeki son gelişmeleri ve geliştirdikleri teknolojinin muvaffakiyet faktörlerini ve yakın gelecek için somut maksatlarını anlattı.

Füzyon gücü üretmeye yönelik çok yenilikçi ve çok daha süratli bir yolla bu alanda çığır açan, tıpkı vakitte ilgili çalışmaları ile 2018’de füzyonun gelişimini hızlandırmada inanılmaz liderlik nitelikleri sergileyen bireylere verilen Fusion Power Associates (FPA) İdare Şurası Liderlik Ödülü’nü de alan Prof. Dr. Dennis G. Whyte’ın, konuşmacı olduğu özel seminere, iş dünyası ile güç ve iklim etraflarından seçkin bir davetli topluluğu katıldı.

“Füzyon teknolojisi, pak güç geleceği için çok önemli”

Etkinlikte mesken sahibi olarak yer alan Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Lideri Güler Sabancı, füzyon güç teknolojisinin pak güç geleceği için çok kıymetli olduğunu vurguladı. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Energy Initiative (MIT Güç Girişimi) Müşavere Kurulu’nda yer aldığı için füzyon gücü teknolojisini yakından takip ettiğini belirten Güler Sabancı, bu alanda yapılan çalışmaların dünyanın önde gelen bilim insanlarından biri olan Prof. Dr. Dennis G. Whyte aracılığıyla IICEC mesken sahipliğinde anlatılmasından memnunluk duyduğunu söz etti.

“Füzyon teknolojisinin Türkiye’deki birinci tanıtımını yapıyoruz”

Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Leblebici seminerde yaptığı konuşmada, “Sabancı Üniversitesi olarak, dünyanın en önde gelen üniversitelerinden biri olan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün Güç Teşebbüsü ile birlikte çok yenilikçi bir teknolojinin Türkiye’deki birinci tanıtımını yapıyoruz. Prof. Dr. Dennis Whyte’ın bize anlattığı füzyon teknolojisi önümüzdeki yüzyıllarda insanlığın güç ve gelişimini kökten değiştirebilecek potansiyele sahip. En az 50-60 yıldan beri konuşulan lakin bir türlü başarılamayan bir sonucun artık bize çok yakın olduğunu gösteriyor. Sabancı Üniversitesi İstanbul Milletlerarası Güç ve İklim Merkezi (IICEC) ve MIT Güç Teşebbüsü ile kurulan bağ yıllardan beri devam ediyor. Sabancı Üniversitesi için yeni bir adım olmaktan fazla yılların birikiminin bir sonucu olduğunu söyleyebilirim. Burada IICEC’in ne kadar değerli bir rol oynadığını da görüyoruz. Bilim dünyasının kıymetli ismini IICEC etkinliğinde ağırlamaktan ve bundan sonraki çalışmalara dahil olmaktan memnunluk duyuyoruz” açıklamasında bulundu.

“2025’te füzyondan birinci net güç elde edilecek, 2030’da şebekeye verilecek”

“İçinde bulunulan mevcut durum ve global gelişmelere bakıldığında füzyon daha evvel düşündüğümüzden çok daha yakın. Bu da demektir ki; iklim değişikliği ile çaba ve güç güvenliği için füzyonu ticari, uygulanabilir bir güç tahlili olarak öne çıkaran teknolojileri ivedilikle geliştirmemiz gerekiyor. Atılım yaratan buluşlarımızdan evvel füzyonun uzun yıllar sonra gerçekleşeceği düşünülüyordu. Artık ise füzyona yalnızca dört yıl var. Bu da bize, bu yeni güç kaynağını uygulama konusunda kıymetli bir fırsat da sunuyor” açıklamasında bulunan MIT Plazma Bilimi ve Füzyon Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Dennis G. Whyte, füzyonun değeri ve yaptıkları çalışmalar hakkında şunları söyledi:

“Füzyon teknolojisinin gerçek manada hayata geçebilmesi için hükümetler, araştırma kuruluşları, bilim insanları, iş dünyası ve özel yatırımcıların bir ortaya gelmesi gerekiyor. Onlarca yıllık kamu finansmanıyla oluşturulan bilimsel gelişimilkelerinin,yenilikçi teknik ve organizasyonel modellere dönüştürülmesi değerli.. Bunun esas örneği, özel füzyon sanayisinin yakın vakitte ortaya çıkması ile birlikte füzyonun geliştirme müddetini kısaltmak ve ekonomik olarak rekabetçi bir eser üretmek için tahlillere odaklanan şirketlerdir.

Bunun kıymetli bir örneğini de biz MIT ve özel bölüm ortağı Commonwealth Fusion Systems olarak gerçekleştiriyoruz. Bu plan, harika iletken mıknatıslardaki yıkıcı teknolojiyi ve esaslı füzyon bilimini, iklim değişikliği ile uğraşta değerli bir fark yaratmak üzere bilim insanları, akademi, iş dünyası ve yatırımcılardan oluşan yenilikçi işbirliği modelleri ile hayata geçiyor.

MIT olarak yürüttüğümüz projede füzyon gücünün şebekeye verilerek kullanıma sunulması 4 etapta gerçekleştiriliyor. Birinci etap olan Alcator C-Mod’u gerçekleştirdik ve ikinci etapta TFMC sarmal evresini tamamladık. 5 Eylül 2021’de gerçekleştirdiğimiz test sonuçlarından olumlu sonuç aldık. Artık üçüncü etapta direkt net güç elde etmek üzere Boston yakınlarında SPARC tesisleri inşaatı 2025 yılında tamamlanarak hizmete girecek. Son olarak ARC kademesiyle füzyon gücünü şebeke üzerinden kullanıma açmayı hedefliyoruz.

Artık 20-30 yıllık süreçler yok. 2-3 yıl sonrasından bahsediyoruz. Eski kurallar artık geçerli değil. Artık yeni bir ufuk ve yakın gelecekten kelam ediyoruz.. Tahminen de önümüzdeki 10 yıllık mühlet içerisinde füzyon gücünü çok daha farklı biçimde konuşacağız. Birçok güç problemini da bu sayede aşmış olacağız” dedi.

“Rekabetçi füzyon, Türkiye üzere net ithalatçı güç piyasaları için çok pahalı kazanımlar sağlayabilir”

IICEC’in kamu-sanayi-akademi muvaffakiyet üçgeni modeli ile daha inançlı ve pak güç geleceğine katkı sunmaya devam ettiğini belirten IICEC Yöneticisi Bora Şekip Güray, daha inançlı ve daha pak güç geleceğine ait çalışmalarda füzyon teknolojisinin son devirde giderek daha fazla öne çıktığını belirtti. Bu alanda liderlik ettiği teknolojik tahlillerle dünyanın önde gelen bir projesine imza atan MIT Plazma Bilimi ve Füzyon Merkezi Yöneticisi Profesör Whyte’ı Sabancı Üniversitesi IICEC olarak Türkiye’de konuk etmiş olmaktan büyük memnuniyet duyduklarını söz eden Güray, sürdürülebilir füzyon tahlillerinde sağlanacak gelişmelerin, güç ve iklim geleceği için kritik olacağının altını çizdi. Güray, güç güvenliği, iklim değişikliği ile gayret ve güç iktisadı alanları değerlendirildiğinde, tüm bu faktörler içerisinde füzyonun, küresel güç istikrarlarını dönüştürücü potansiyeline dikkat çekerken, rekabetçi füzyonun Türkiye üzere güç talebi büyüyen ve güçte net ithalatçı olan güç piyasaları için gelecekte ayrıyeten çok bedelli kazanımlar sağlayabileceğini tabir etti.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı