Haftanın tarihine bakış

Milli Görüş hareketinin kurucu önderi ve Türk siyasetinde “Erbakan Hoca” olarak anılan eski başbakan Necmettin Erbakan, teneffüs yetmezliğine bağlı, kalp ve çoklu organ yetmezliği sebebiyle 27 Şubat 2011’de hayatını kaybetti.

12 Ekim 1969’daki seçimde Konya’dan bağımsız milletvekili seçilerek başladığı siyaset hayatında 42 yıl geçiren Erbakan, 26 Ocak 1970’te, 17 arkadaşıyla Ulusal Görüş hareketinin ortaya çıkmasını sağlayacak birinci parti olan Ulusal Nizam Partisi’ni (MSP) kurdu.

Partisinin kuruluşundan sonra “kapitalizm” ve “Batıcılık” tersi siyaset yürüten Erbakan’ın partisi “laikliğe ters çalışmalar yürüttüğü” teziyle kapatıldı.

MSP’nin kapatılmasının akabinde uğraşını sürdüren Erbakan, kapatılan her partisinin akabinde yenisini kurdu. Bu kapsamda, MSP’nin ardındn Refah Partisi, Fazilet Partisi ve Saadet Partisi Erbakan’ın siyasi çabasını sürdürdüğü partiler oldu.

Farklı hükümetlerde koalisyon iştiraki yapan Erbakan, 1973’teki seçimlerin akabinde kurulan CHP-MSP koalisyon hükümetinde başbakan yardımcısı olarak misyon aldı.

Kıbrıs’a 20 Temmuz 1974’te düzenlenen barış harekatını güçlü biçimde savunan Erbakan’ın ismi bu devirde “Mücahit” sıfatıyla birlikte kullanılmaya başlandı.

Erbakan liderliğindeki Ulusal Görüş, 27 Mart 1994 lokal seçimlerinde İstanbul ve Ankara büyükşehir belediyeleri dahil birçok kentin mahallî idarelerinde iş başına geldi.

Refah Partisinin, 1995’teki genel seçimlerde yüzde 21,7 oy oranıyla sandıktan birinci çıkmasının akabinde Tansu Çiller’in Genel Başkanlığı’ndaki Gerçek Yol Partisi ile 54. Hükümeti kuran Erbakan, 28 Haziran 1996’da başbakanlık koltuğuna oturdu.

28 Şubat süreciyle istifaya zorlanan Erbakan’a, Anayasa Mahkemesinde görülen Refah Partisinin kapatılması davasında, 5 yıl mühletle siyaset yasağı getirildi, partisi kapatıldı.

Erbakan, Refah Partisinin de kapatılmasının akabinde “Atımızı alan yolumuzu da almadı ya” tabirini kullanarak, bir ay sonra beşinci partisi olan Saadet Partisinin kurulmasına öncülük etti.

Beş yıllık siyaset yasağının kaldırılmasının akabinde Erbakan, Mayıs 2003’te Saadet Partisi Genel Lideri oldu.

Refah Partisinin mali hesaplarına ait açılan davada kendisine verilen mahpus cezası daha sonra mesken hapsine çevrildi. Bu ceza da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından “sürekli hastalık” nedeniyle 19 Ağustos 2008’de kaldırıldı.

17 Ekim 2010’da yapılan Saadet Partisi Harika Büyük Kongresi’nde yine genel lider olan Erbakan, 28 Şubat post-modern darbenin yıl dönümü arifesinde teneffüs yetmezliğine bağlı, kalp ve çoklu organ yetmezliği sebebiyle 27 Şubat 2011’de vefat etti.

“Postmodern darbe” derin izler bıraktı

Milli Güvenlik Konseyinin (MGK), Türk siyasi tarihine “postmodern darbe” olarak geçen 28 Şubat 1997’de aldığı kararlar, siyasi, idari, türel ve toplumsal alanlarda derin izler bıraktı.

Seçimlerin akabinde 1996’da kurulan DYP-ANAP koalisyonu, itimat oylaması geçersiz sayılınca düştü. TBMM’de birinci parti pozisyonundaki Refah Partisi ile ikinci parti DYP ortasında 54’üncü Hükümet (Refah-Yol hükümeti) kuruldu.

Necmettin Erbakan’ın başbakanlığı devrinde yaşanan birtakım olayların akabinde, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Erbakan’a, rejim konusunda tasalarını lisana getiren bir mektup gönderdi.

MGK, 28 Şubat 1997’de toplandı. MGK toplantılarında daha evvel yaklaşık 1 dakika manzara alınmasına müsaade verilirken, birinci kere bu mühlet 5 dakikaya çıkarıldı. Toplantıda alınan zarurî eğitimin kesintisiz 8 yıla çıkarılması başta olmak üzere bir dizi karar, uygulanmak üzere hükümete bildirildi.

MGK Genel Sekreterliği, 9 saat süren toplantının akabinde yayımladığı bildiride, Anayasa ile Atatürk milliyetçiliğine bağlı, demokratik, laik ve toplumsal hukuk devleti olarak belirlenen Türkiye Cumhuriyeti devletine karşı “çağ dışı bir kisve altında” yer oluşturmaya yönelik rejim aleyhtarı faaliyetlerin gözden geçirildiğini belirtti.

Bildiride, “Türkiye Cumhuriyeti’nin varlığının, Atatürk unsur ve inkılapları doğrultusunda, çağdaş medeniyet yolunda, demokratik sistem içerisinde ilerlemesini teminat altına alan Anayasa ve Cumhuriyet maddelerinin uygulanmasından asla taviz verilmemesi gerektiği” söz edildi.

Başbakan Necmettin Erbakan, kararları 5 Mart 1997’de imzaladı. Genelkurmay 2’nci Lideri Çevik Bir’in ABD’de yaptığı konuşmada, bu kararları, “Demokrasiye balans ayarı yaptık.” kelamlarıyla değerlendirmesine Refah Partisi milletvekilleri sert reaksiyon gösterdi.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, Refah Partisinin kapatılması için dava açtı. Erbakan, 18 Haziran’da başbakanlıktan istifa etti. Cumhurbaşkanı Demirel, hükümet kurma misyonunu milletvekili çoğunluğu bakımından ikinci sırada bulunan DYP Genel Lideri Tansu Çiller’e değil, ANAP Genel Lideri Mesut Yılmaz’a verdi. Yılmaz, Bülent Ecevit ve Hüsamettin Cindoruk ile ANASOL-D hükümetini kurdu.

Hilafet kaldırıldı

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının akabinde Meclis’in 3 Mart 1924’te kabul ettiği kanunla hilafet kaldırıldı.

Saltanatın 1 Kasım 1922’de kaldırılması ve Cumhuriyet’in ilanının akabinde halifeliğin kaldırılması gündeme geldi. 3 Mart 1924’te kabul edilen maddeyle halifeliğin kaldırılmasına ve Osmanlı hanedanının hudut dışı edilmesine karar verildi. Halife Abdülmecit 4 Mart sabahı ülkeden ayrıldı.

Meclisin birebir gün kabul ettiği “Tevhidi Tedrisat” kanunuyla bütün okullar Ulusal Eğitim Bakanlığına bağlandı. Akabinde medreseler ve mahalle mektepleri kapatıldı.

Bir öteki maddeyle da “Şer’iye ve Evkaf ve Erkanıharbiyei Genele Vekaletleri (bakanlıkları)” kaldırılarak yerlerine Diyanet İşleri Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu, Genelkurmay Başkanlığı oluşturularak hükümetten ayrıldı.

AA şirket statüsüne kavuşturuldu

6 Nisan 1920’de kurulan Anadolu Ajansı (AA), 1 Mart 1925’te Türk Anonim Şirketi statüsüne kavuşturuldu.

Belli başlı öteki olaylar

27 Şubat

1863- Türkiye’de bilinen birinci fotoğraf standı, İstanbul Atmeydanı’nda (Hipodrom) açıldı. Standın açılmasına Sultan Abdülaziz takviye verdi.

1917- Rus Çarlığı çöktü.

1937- Özel teşebbüsçe inşa edilen birinci Türk gemisi “Belkıs”, Haliç’te denize indirildi.

1947- Türk karikatürünün ünlü ismi Cemal Ender Güler, 45 yaşında hayatını kaybetti.

1964- Coca-Cola’nın dünyadaki bin 109. fabrikası İstanbul’da açıldı.

1976- Hayali mobilya ihracatı ve vergi iadesi yolsuzluğundan sanık Yahya Demirel için tutuklama kararı verildi.

1988- Türkiye’de birinci yapay kalp ameliyatı, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesinde yapıldı. Hasta, gerçek kalp bulunamaması yüzünden bir müddet sonra ömrünü kaybetti.

1995- Mercedes kaçakçılığından hükümlüyken yine yargılanan ulusal futbolcu Tanju Çolak, “suçu ihbar ettiği” gerekçesiyle mahkeme tarafından özgür bırakıldı.

2001- Başbakan Bülent Ecevit, Dünya Bankası Lider Yardımcısı Kemal Derviş’i istişarelerde bulunmak üzere Türkiye’ye çağırdı.

2010- Haldun Dormen’in Kürtçe sahnelediği “Bir Kış Öyküsü” müzikalinin prömiyeri Diyarbakır’da yapıldı.

2011- Ulusal Görüş hareketinin kurucu başkanı ve Türk siyasetinde “Erbakan Hoca” olarak anılan eski başbakan Necmettin Erbakan, teneffüs yetmezliğine bağlı, kalp ve çoklu organ yetmezliği sebebiyle hayatını kaybetti.

2012- Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde çift kol ve çift bacak nakli yapılan, sol bacağı alınan Şevket Çavdar’ın, bedenin kalp sirkülasyon ve kan sisteminin nakledilen uzuvları idame ettirememesi nedeniyle iki kol ve sağ bacağı da alındı. Şevket Çavdar, hayatını yitirdi.

2013- Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının yürüttüğü 28 Şubat soruşturması kapsamında mahkemeye sevk edilen eski Kara Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Erdal Ceylanoğlu ile emekli Tümgeneral Yücel Özsır tutuklandı. Eski Harp Akademileri Kumandanı Orgeneral Aslan Güner, emekli Tümgeneral Mehmet Başpınar ve muvazzaf Albay Mehmet Cumhur Yatıkkaya, isimli denetim kuralıyla özgür bırakıldı.

2016- Ömrünü İtalya’da sürdüren Türk direktör Ferzan Özpetek’in 2014’te çektiği “Kemerlerinizi Bağlayın (Allaciate le cinture)” sineması Moviemov Sinema Şenliği’nde “En Güzel Film” mükafatı aldı.

2016- BM Güvenlik Kurulunun, Rusya ve ABD’nin teşebbüsleri sonucu varılan, gece yarısından itibaren Suriye’de çatışmaların durmasını içeren kanun tasarısını oy birliğiyle kabul etmesinin akabinde mutabakat saat 00.00’da yürürlüğe girdi.

2017- Die Welt gazetesinin Türkiye temsilcisi İlker Deniz Yücel, “terör örgütü propagandası yapmak” hatasından tutuklandı.

2018- Türkiye tarafından kırmızı bülten talebi ile aranan Çekya’nın başşehri Prag’da 25 Şubat’ta gözaltına alınan terör örgütü PYD/PKK’nın eski eş lideri Salih Müslim, çıkarıldığı mahkeme tarafından özgür bırakıldı.

2020- Hatay Valisi Rahmi Doğan, İdlib’de rejim ögelerinin Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına yönelik hava atağında 33 askerin şehit olduğunu açıkladı.

2022- FIFA, Rusya’da maç oynanmayacağını, müsabakalarda Rusya bayrağı ve marşının kullanılmayacağını açıkladı.

28 Şubat

1856- Islahat Fermanı ilan edildi.

1921- TBMM’de birinci bütçe kabul edildi.

1923- Mustafa Kemal Atatürk, İstanbul Belediyesince “fahri hemşehri” ilan edildi.

1933- Berlin’de büyük Reichstag yangını çıktı. Olayın akabinde yayımlanan bir kararnameyle Naziler diktatörlüklerinin temellerini atmış oldu.

1942- İstanbul Vezneciler’deki Zeynep Hanım Konağı (İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi binası) büsbütün yandı.

1945- Türkiye, Birleşmiş Milletler Beyannamesi’ni imzaladı.

1949- İstanbul Şehzadebaşı’nda Özel Gazetecilik Okulu açıldı.

1958- İstiklal Marşı’nın bestekarı Osman Zeki Üngör öldü.

1977- Malatya’da İnönü Üniversitesi ile iki yüksekokul hizmete açıldı.

1978- Orgeneral Kenan Cihan, Genelkurmay Lideri oldu.

1980- Yurt dışında çalışan vatandaşlara dövizle askerlik yapma imkanı tanıyan yasa TBMM’de kabul edildi.

1986- İsveç Başbakanı Olof Palme, silahlı atakta ömrünü yitirdi.

1990- 1989’un kasım ayında silahlı akında ağır yaralanan gazeteci Kamil Başaran öldü.

1991- 17 Ocak’ta başlayan Irak’a yönelik “Çöl Fırtınası” harekatı, Irak’ın Kuveyt’ten çekilmeyi kabul etmesinin akabinde imzalanan ateşkes antlaşmasıyla son buldu.

1994- NATO, tarihinin birinci saldırısını Sırplara karşı gerçekleştirdi.

1997- MGK’nin 9 saat süren toplantısında “28 Şubat Kararları” alındı. Bu kararlar, irticayı Türkiye’nin önündeki “en büyük tehlike” olarak saptadı. MGK’de, Atatürk unsur ve inkılaplarının ödünsüz uygulanması kararı verildi.

2001- Ulusal Bank’a el konuldu.

2003- Ankara 1 Numaralı DGM, kapatılan DEP’in dört eski milletvekilinin tekrar yargılanma istemini kabul etti.

2006- Avusturya’da yakalandıktan sonra Türkiye’ye iade edilen “çıkar gayeli kabahat örgütü elebaşı” Alaattin Çakıcı, “borsacı Adil Öngen’i öldürmeye azmettirmek” hatasından 10 yıl 10 ay mahpus cezasına çarptırıldı.

2012- Fransa Anayasa Kurulu, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni tezlerinin inkarını hata sayan yasanın iptali konusundaki itirazı kabul etti.

2015- Türk edebiyatının büyük ustası, gerçek ismi Kemal Sadık Gökçeli olan Yaşar Kemal, tedavi gördüğü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde 92 yaşında hayatını yitirdi.

2016- İstanbul’da düzenlenen 18. Balkan Karate Şampiyonası’nda Türkiye 5 altın, 4 gümüş ve 7 bronz olmak üzere toplam 16 madalya kazanarak birinci sırada yer aldı.

2016- Rusya ve Beşşar Esed rejimi güçleri, kısmi ve süreksiz ateşkes niteliğindeki çatışmaların sonlandırılması mutabakatını ihlal etti. Hava ataklarında 12 sivil hayatını kaybetti.

2017- Suriye’de kimyasal silah saldırısı düzenlediği tespit edilen Esed rejimine yaptırım uygulanmasını isteyen BM Güvenlik Kurulu karar tasarısını Rusya ve Çin veto etti.

2020- İngiltere, terör örgütü PKK’nın yapılanmalarından TAK ve HPG’yi de terör örgütleri listesine aldı.

2022- Avrupa Ligi idaresi, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesi nedeniyle Rus basketbol kulüplerinin tertiplerine iştirakini askıya aldı.

2022- CHP, YETERLİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Demokrat Parti ve DEVA Partisi’nin ortak çalışması, “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni”, merasimle kamuoyuna açıklandı. Mutabakat metni, genel liderler tarafından imzalandı.

1 Mart

1430- Selanik, Padişah II. Murad vaktinde fethedildi.

1921- Mehmet Akif’in (Ersoy) “İstiklal Marşı”, Maarif Vekili Hamdullah Suphi Beyefendi tarafından Mecliste birinci defa okundu.

1923- Mustafa Kemal Paşa, TBMM’nin yeni çalışma periyodunu açtı. Mustafa Kemal’in açılış konuşmasını dinleyiciler balkonundan izleyen Latife Hanım, Meclis’e gelen birinci bayan oldu.

1925- Anadolu Ajansı (AA) Türk Anonim Şirketi kurularak, AA şirket statüsüne kavuşturuldu. Ahmet Ağaoğlu, AA’nın birinci İdare Konseyi Lideri, Alaeddin Beyefendi, birinci Genel Müdürü oldu.

1926- 1889 İtalyan Zanardelli Yasası temel alınarak hazırlanan yeni Türk Ceza Kanunu, TBMM’de kabul edildi.

1935- TBMM 5. Devir çalışmalarına başladı. Atatürk, 4. defa Cumhurbaşkanı seçildi. TBMM’de birinci sefer 18 bayan milletvekili yer aldı.

1958- İzmit Körfezi’nde çalışan “Üsküdar” vapuru, saatteki suratı 130 kilometreyi bulan kasırga yüzünden Soğucak mevkisinde battı. Gemiye paso göstererek binenlerin kaydının bulunmaması nedeniyle net can kaybının belirlenemediği kazada, birçok öğrenci 400’e yakın kişi hayatını kaybetti.

1968- Ulusal Bakiye tarzını kaldıran yeni Seçim Kanunu TBMM’de kabul edildi.

1978- Adnan Menderes’in oğlu, Adalet Partisi Aydın Milletvekili Keyifli Menderes trafik kazasında öldü.

1983- “Hakkari’de Bir Mevsim” isimli sinema, Berlin Sinema Şenliği’nde 4 ödül aldı.

1990- Birinci özel televizyon kanalı Magic Box, Eutelsat F5 uydusundan test sinyali yayınlamaya başladı.

1992- İstanbul Kuledibi’ndeki Neve Şalom Sinagogu’na bombalı atak düzenlendi.

1992- Show TV yayın hayatına başladı.

1992- Bosna-Hersek, referandum sonrasında Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsızlık kararı aldı. Fakat 3 Mart’ta, Sırp kuvvetleri, Bosna’nın kuzeyindeki Bosanki Brod’u bombaladı ve silahlı çatışmalar başladı.

2003- Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesine, yabancı silahlı kuvvetler ögelerinin 6 ay müddetle Türkiye’de bulunmasına müsaade verilmesine ait Başbakanlık Tezkeresi, TBMM’nin kapalı oturumunda reddedildi.

2012- Merkez Bankasının açtığı yarış sonucunda birinci defa belirlenen TL’nin simgesi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı basın toplantısı ile tanıtıldı.

2013- Antalya Valiliği koordinatörlüğünde Sıhhat Vilayet Müdürlüğü tarafından düzenlenen “1 saatte en fazla organ bağışı rekor denemesi”nde Guinness dünya rekoru birinci 7 dakika içinde kırıldı.

2014- FIFA, bayan futbolcuların maçlarda başörtüsü takmasına müsaade verdi.

2016- Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, terör örgütü PKK’ya yönelik operasyonların yapıldığı ve sokağa çıkma yasağının uygulandığı Sur ilçesine yürüyüş davetinde bulunduğu gerekçesiyle HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş hakkında soruşturma başlattı.

2017- Birleşmiş Milletler Bağımsız Suriye Araştırma Kurulu, Halep’in doğusunda sivillere yönelik Esed rejimi ve Rusya tarafından 21 Temmuz-22 Aralık 2016 tarihlerinde düzenlenen hava bombardımanları ve yardım konvoylarına yönelik akınların “savaş suçu” teşkil ettiğini açıkladı.

2018- Karadeniz’i Doğu Anadolu üzerinden İran’a bağlayan Artvin-Rize-Ardahan karayolundaki Cankurtaran Geçidi’nde inşa edilen tünel hizmete açıldı.

2022- Milletlerarası Voleybol Federasyonu (FIVB) ve Avrupa Voleybol Konfederasyonu (CEV), Rusya ve Belarus’un ulusal kadro ile kulüplerine, Dünya Atletizm Birliği (World Athletics) de Rus ve Belaruslu atletlere milletlerarası karşılaşmalardan men cezası verdi.

2 Mart

1924- Halk Fırkası küme toplantısında, Şer’iye ve Evkaf Vekaletlerinin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.

1956- Fransa, Fas’ın bağımsızlığını onayladı.

1960- Necip Fazıl Kısakürek, Atatürk’ün anısına yayın yoluyla hakaret ettiği gerekçesiyle 18 ay mahpus cezası daha aldı.

1994- Direktör Bilge Olgaç, meskeninde çıkan yangında 54 yaşında öldü.

1994- TBMM Genel Heyetinde eski DEP’li Leyla Zana, Ahmet Türk, Orhan Doğan, Hatip Dicle ve Sırrı Sakık ile bağımsız Mahmut Alınak’ın dokunulmazlıkları kaldırıldı. Genel Lider Hatip Dicle ve Orhan Doğan gözaltına alındı.

2000- İngiltere, 16 aydır Londra’da mesken mahpusunda tutulan eski Şili diktatörü Pinochet’in salıverilmesine karar verdi. Pinochet, iadesini isteyen ülkeler itiraz etmeden, İngiltere’yi terk etti.

2016- Kuzey Kore’ye yeni BM yaptırımları oy birliğiyle kabul edildi. Kararda, Kuzey Kore’ye giden ve bu ülkeden çıkan tüm kargoların mecburî incelenmesi, bu ülkeye hava taşıtı yakıtı satışının yasaklanması, tüm hafif silah ve konvansiyonel silah satışlarının sonlandırılması yer aldı.

2016- Danıştay 10. Dairesi, kamuoyunda “19 Mayıs Genelgesi” olarak bilinen 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı kutlamalarına yönelik genelgeyi iptal etti. Kararla 19 Mayıs merasimlerinin 2012 öncesinde olduğu üzere stadyumlarda kutlanabilmesinin önü açıldı.

2016- İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, İBDA/C davasından hükümlüyken yine yargılanmasına karar verilerek tahliye edilen, kamuoyunda “Salih Mirzabeyoğlu” olarak tanınan Salih İzzet Erdiş ile Sadettin Ustaosmanoğlu’nun beraatine karar verdi.

2016- Körfez İşbirliği Kurulu, Hizbullah’ı terör örgütü olarak kabul etti.

2016- UEFA Kulüp Finansal Denetim Konseyi Yargı Komitesi, Galatasaray’ı finansal fair play kriterlerini yerine getirmediği gerekçesiyle UEFA tertiplerinden 1 yıl men etti.

2022- Birleşik Krallık’ta, Formula 1 dahil tüm Rus ve Belaruslu motor sporları yarışmacılarına, yetkililerine, bayrak ve ulusal sembollerine yasak getirildi.

2022- Türkiye’de, Kovid-19’la çabada açık havada maske kullanımı ve HES kodu uygulaması kaldırıldı.

2022- ABD, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı nedeniyle hava alanını tüm Rus uçaklarına kapattı.

3 Mart

1878- Osmanlı ile Rusya ortasında Ayastefanos Antlaşması imzalandı.

1883- Mektebi Sanayii Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi) öğretime açıldı.

1924- Halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı hanedanı mensuplarının yurt dışına çıkarılmasına ait yasa kabul edildi. Tevhidi Tedrisat Kanunu çıkarıldı. Şer’iye ve Evkaf ve Genelkurmay Bakanlıkları kaldırıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu. Genelkurmay Başkanlığı oluşturuldu ve hükümetten ayrıldı.

1925- Pir Sait isyanının büyümesini önlemek için Takriri Sükun Kanunu kabul edildi, İstiklal Mahkemeleri kuruldu.

1942- Türk Ressamlar Cemiyeti, İstanbul’da faaliyetlerine başladı.

1980- Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, 88 yaşında İstanbul’da vefat etti.

1983- Çizgi roman Tenten’in çizeri Georges Remi (Herge) öldü.

1992- Zonguldak Kozlu’daki grizu faciasında 263 kişi hayatını yitirdi.

1994- TBMM Genel Kurulunca, DEP’li Selim Sadak ve RP’den istifa eden İstanbul Bağımsız Milletvekili Hasan Mezarcı’nın dokunulmazlığı kaldırıldı.

2008- Rusya’da devlet lideri seçimini Başbakan Birinci Yardımcısı Dimitriy Medvedev yüzde 70,28 oy alarak kazandı.

2013- Gerçek ismi Müslüm Akbaş olan ve arabesk müzik hayranlarınca “Müslüm Baba” diye anılan sanatçı Müslüm Gürses, baypas ameliyatının akabinde 4 ay ağır bakımda tedavi gördüğü hastanede 60 yaşında hayatını kaybetti.

2013 – Voleybolda, Erkekler CEV Kupası Finali rövanş maçında Halkbank, İtalya’nın Andreoli ekibini 3-2 yenerek şampiyon oldu ve erkeklerde CEV Kupası’nı alan birinci Türk ekibi olarak tarihe geçti.

2016- Başbakanlık, MİT tırlarının durdurulması davasına müdahil oldu.

2017 – Avusturyalı ressam Gustav Klimt’in 1907’de tamamladığı “Bauerngarten” (Çiçek Bahçesi ) isimli tablosu, Londra’da düzenlenen açık artırmada 59,3 milyon dolara satıldı.

2018 – Türkiye’nin gururu Nobel ödüllü bilim adamı Prof. Dr. Aziz Sancar’ın yeğeni Hakan Sancar, bitkileri ölümsüzleştirmek için keşfettiği solüsyon ile su, hava ve güneşe muhtaçlık duymadan süs bitkilerinden ağaçlara ve yosunlara kadar her türlü bitkinin yıllarca canlı kalmasını sağladı. Sancar, dünyada yalnızca birkaç şirketin başarabildiği stabilizasyonu Türkiye’de gerçekleştirdi.

2018 – Antalya’nın fethinin akabinde Selçuklu Sultanı İzzettin Keykavus’un yaptırdığı iki fetih kitabesi, metruk bir binanın bahçesinde bulundu.

2020 – Estonya’nın Tartu kentinde düzenlenen Ritmik Cimnastik Miss Valentine Grand Prix Turnuvası’nda ulusalların genel tasnif ve top aletinde kazandığı iki madalya, Küme Ulusal Kadrosu’nun grand prix turnuvalarında aldığı birinci madalyalar oldu.

2021- FETÖ’nün, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ne karşı açıktan giriştiği birinci operasyon” olarak tanımlanan 7 Şubat 2012’deki “MİT kumpası”na ait 18 sanığın yargılandığı davada eski emniyet müdürleri Ali Fuat Yılmazer ve Yurt Atayün’ün de ortasında bulunduğu 10 sanık, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya yahut misyonunu engellemeye teşebbüs”ten ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına çarptırıldı.

2021- İsrail’deki Ultra-Ortodoks Museviler (Harediler), Batı Kudüs’te haber çekimi yapan Anadolu Ajansı (AA) grubunun aracına saldırdı. Haredilerin, daha sonra taş ve sopalarla saldırmaya çalıştığı AA grubu, olaydan ziyan görmeden kurtulurken, saldırganlar hakkında şikayette bulundu. Olayla ilgili soruşturma açıldı.

2022- Formula 1 idaresi, Rusya Grand Prix’sinin mukavelesini feshederek yarışı takvimden çıkardı.

4 Mart

1193- Eyyubi Devleti’nin kurucusu ve Kudüs’te 88 yıllık Hristiyan hakimiyetini sona erdiren Selahaddin Eyyubi hayatını kaybetti.

1656- Düşük ayarlı para ve alınamayan maaşlar için ayaklanan askerler, IV. Mehmed’in onayıyla kimi saray ağalarını idam ettirdi.

1923- Mustafa Kemal Paşa’nın 17 Şubat’taki konuşmasıyla başlayan İzmir İktisat Kongresi sona erdi. Kongrede Misakı İktisadi kabul edildi.

1929- Takriri Sükun Kanunu yürürlükten kalktı.

1934- İstanbul Üniversitesinde açılan İnkılap Tarihi Enstitüsünde birinci dersi Ulusal Eğitim Bakanı Hikmet Bayur verdi.

1934- Ankara Radyosu yayına başladı.

1940- İstanbul’da yapılan Altıncı Balkan Güreş Şampiyonası’nda Türk kadrosu beş birincilik alarak altıncı defa şampiyon oldu.

1964- BM Güvenlik Kurulu, Kıbrıs’a memleketler arası güç gönderme kararı aldı.

1992- İspanya’dan engizisyon baskısından kaçarak Osmanlı İmparatorluğu’na sığınan Yahudiler, Türkiye’ye gelişlerinin 500. yılını kutladı.

1994- Dokunulmazlıkları kaldırılan eski DEP milletvekilleri Leyla Zana, Sırrı Sakık, Ahmet Türk, Selim Sadak ve bağımsız milletvekili Mahmut Alınak gözaltına alındı. Hasan Mezarcı ve Selim Sadak özgür bırakıldı.

2002- Ölçülü Arnavut Önder İbrahim Rugova, Kosova’nın birinci devlet lideri seçildi.

2015- Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk’te bir maden ocağında meydana gelen patlamada 32 kişi hayatını kaybetti.

2016- AA’nın Gazze’de vazife yapan foto muhabiri Mustafa Hassona, kıymetli basın fotoğrafı müsabakalarından Pictures of the Year International’da (POYI) “Genel Haber Kolu Mükemmeliyet Ödülü”ne layık görüldü.

2016- İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının talebi üzerine Vakit gazetesine kayyum atanmasına karar verdi.

2016- Muğla’nın Bodrum ilçesinde kıyıya vuran minik cesediyle gündeme gelen Aylan Kürdi ve teknedeki dört kişinin vefatına ait davada yargılanan Suriye asıllı Muwafaka Alabash ve Asem Alfrhad, “göçmen kaçakçılığı” cürmünden 4 yıl 2 ay mahpus cezasına çarptırıldı.

2017- Somali Başbakanı Hasan Ali Hayri, kuraklık sebebiyle son 2 günde ülkenin güneybatısındaki Bay bölgesinde 110 kişinin öldüğünü açıkladı.

2021- Tatvan’a gitmek üzere Bingöl’den kalkan askeri helikopterin düşmesi sonucu 11 işçi şehit oldu, 2 işçi yaralandı.

2021 – Amerikalı Müslüman önder Malcolm X’in çocukluğunun geçtiği Boston’daki 2 katlı konut, ABD Ulusal Tarihi Yapılar Listesi’ne alındı.

2022- Uzun yıllar İtalya’nın Milan kadrosunda forma giyen Hollandalı eski futbolcu Clarence Seedorf, Müslüman olduğunu açıkladı.

5 Mart

1920- Türkiye Yeşilay Cemiyeti kuruldu.

1934- Eski Ulusal Eğitim Bakanlarından Dr. Reşit Galip öldü.

1941- Türkiye’nin birinci Diyanet İşleri Lideri Rifat Börekçi hayatını kaybetti.

1946- İkinci Dünya Savaşı’nda ortaya çıkan ve Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ülkelerini simgeleyen “Demirperde” kavramı, birinci sefer İngiltere Başbakanı Winston Churchill’in bir konuşmasında kullanıldı.

1953- Eski Sovyetler Birliği’ni yaklaşık 30 yıl yöneten ve geçirdiği beyin kanaması sonucu şuurunu yitiren Jozef Stalin öldü.

1971- Amerikalı dört asker Ankara’da terör örgütü THKO mensuplarınca kaçırıldı. Bir duyum üzerine polisin 5 Mart’ta üniversiteye düzenlediği baskında çatışma çıktı, Erdal Şener isimli öğrenci öldü, yaralananlar oldu. ABD’li askerler 8 Mart’ta hür bırakıldı.

1994- Birleşmiş Milletler, Bosna’ya Türk askeri gönderilmesini kabul etti.

1999- Çankırı Valisi Ayhan Çevik, bombalı taarruzda ağır yaralandı, müdafaa polisi ve iki lise öğrencisinin öldüğü saldırıyı yasa dışı TİKKO örgütü üstlendi.

2000- Hayırseverliğiyle tanınan iş adamı İzzet Baysal öldü.

2009- Ergenekon soruşturması kapsamında Cumhuriyet gazetesi Ankara Temsilcisi Mustafa Balbay gözaltına alındı ve 6 Mart’ta tutuklandı.

2015- Konya’nın merkez Karatay ilçesi Ortakonak Mahallesi yakınlarında askeri bir uçak düştü. Genelkurmay Başkanlığından yapılan açıklamada, planlı eğitim uçuşu için kalkan F-4E 2020 uçağının, Konya Atış Alanı’nda kaza kırıma uğradığı, Kurmay Yüzbaşı Pilot Mustafa Tanış ile Kurmay Yüzbaşı Pilot Mustafa Delikanlı’nın şehit olduğu bildirildi.

2016- Dünyaca ünlü İslam alimi ve Kuzey Amerika Fıkıh Kurulu kurucusu Prof. Dr. Taha Cabir Al-Awani hayatını kaybetti.

2017- Suriyeli muhalifler, ülkenin kuzeybatısında Türkiye hududunda yer alan İdlib’in kırsalını bombalayan bir savaş uçağını düşürdü. Uçaktan paraşütle atlayan pilot, Hatay’ın merkez Antakya ilçesinde bulunarak hastaneye kaldırıldı.

2017- Antalya’da bu yıl 12’ncisi düzenlenen Memleketler arası Runatolia Antalya Maratonu’na katılan 36 yaşındaki sportmen Zeynel Murat Batur, bitiş çizgisine 500 metre kala kalp krizi sonucu hayatını kaybetti.

2021 – Katoliklerin manevî başkanı Papa Franciscus, Irak’ın başşehri Bağdat’a geldi. Milletlerarası kamuoyunda gözler, tarihte birinci sefer bir papanın ziyaret ettiği Irak’a çevrilirken Franciscus’un ülkedeki temasları nedeniyle 6 Mart Ulusal Müsamaha ve Birlikte Yaşama Günü ilan edildi.

2022- Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Ukrayna’dan Polonya’ya bir gün içinde 106 bin kişi geçti.