İşsizlik maaşı, 65 yaş aylığı, staj ücreti, kıdem tazminatı, askerlik ve doğum borçlanması, rapor ücretleri, engelli aylığı, GSS primi… İşte yeni asgari ücretle değişen ödemeler…

Asgari fiyatın artacak olmasıyla birlikte kimi fiyatlarda değişiklikler yaşandı. Bunların başında işsizlik maaşı, askerlik ve doğum borçlanması, genel sıhhat sigortası primleri, 65 yaş üstü aylıkları, engelli aylığı, isteğe bağlı sigorta primleri, staj fiyatları, taban ücretlilerin rapor fiyatları ve Ferdi Emeklilik kesintilerinde farklılıklar oluştu.

İŞSİZLİK MAAŞI DEĞİŞECEK

Çalışanın ortalama brüt yararının yüzde 40’ı kadar işsizlik maaşı ödeniyor. En fazla işsizlik ödeneği ise aylık brüt taban fiyatın yüzde 80’ini geçemiyor. Yeni taban fiyata yüzde 34,04 artırım yapıldı. En düşük işsizlik maaşı 5324 lira, en yüksek de 10 bin 650 lira olarak ödenecek.

ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI

Emekli olmak isteyen lakin prim gün sayısı kâfi olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması meblağı da minimum fiyat artırımı kadar artacak. Mevcut durumda en düşük prim günlük 106,75 lira, en yüksek prim de 693,89 lira. Minimum fiyata yüzde 34,04 oranında artırım gelmesinden ötürü en düşük prim günlük 143 lira, en yüksek de 930 oldu.

GENEL SIHHAT SİGORTASI PRİMLERİ

Genel Sıhhat Sigortası (GSS) primleri de taban fiyat artırımı kadar artış yaşayacak. Geliri brüt minimum fiyatın 3’te birinin altında olan şahısların primlerini devlet karşılıyor. Geliri bunun üzerinde olanlar ise primlerini kendisi ödüyor. GSS hesaplaması brüt taban fiyatın yüzde 3’ü alınarak ortaya çıkıyor. SGK, 2023’ün birinci 6 ayı için Genel Sıhhat Sigortası (GSS) primini aylık 300,24 lira olarak belirlemişti. Buna nazaran minimum fiyata yüzde 34,04 artırım geldiği için GSS primi 402 lira oldu.

65 YAŞ AYLIĞI

65 yaş aylığına yapılacak artırım fiyatı da yeni minimum fiyatla değişiklik gösterecek. Mevcut 65 yaş aylığı 2604 lira olarak ödeniyor. Minimum fiyata yüzde 34,04 artırım geldiğinden ötürü yeni 65 yaş aylığı 3490 lira oldu.

ENGELLİ AYLIĞI

Yüzde 40-69 oranlarında engelliliği bulunanlar için 1738 lira olarak ödeniyordu. Taban fiyata gelen yüzde 34,04 artırımla birlikte yüzde 40-69 oranlarında engelliliği bulunanların maaşı 2330 liraya yükseldi. Yüzde 70 ve üzerinde engellilik oranı olanlar için ise bu sayı 3201 lira oldu.

İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİ

İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim meblağını kişi kendi belirlese de primin üst ve alt sonu var. En az brüt minimum fiyatın yüzde 32’si, en çok da brüt taban fiyatın 7,5 katının yüzde 32’si kadar prim ödenebiliyor.

Asgari fiyata yüzde 34,04 artırım gelmesinden ötürü en düşük isteğe bağlı prim 4292 lira oldu. En yüksek prim ise yüzde 34,04 artırım ile 32 bin 195 liraya yükseldi.

BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ KESİNTİLERİ

Çalışanların her ay brüt maaşlarından yüzde 3 kesilerek, Ferdi Emeklilik Sistemine (BES) aktarılıyor. 45 yaş altı çalışanların patronları tarafından sisteme dahil edilmesine imkan tanıyan otomatik BES’te maaşlardan yapılan kesinti meblağı da artacak.

ASGARİ ÜCRETLİNİN KIDEM TAZMİNATI TAVANI YÜKSELECEK

Mevcut taban fiyatla birlikte taban ücretlinin kıdem tazminatı tavanı 13 bin 414 lira oldu. Örnek vermek gerekirse 10 yıldır taban fiyatlı olarak tıpkı işyerinde çalışan kişinin alacağı kıdem tazminatı 134 bin 140 lira oldu. (Not: Kıdem tazminatı olarak hesaplamıştır. İhbar tazminatı ve öteki özlük haklarına ait hesaplar katılmamıştır. Yalnızca oranın muhakkak olması için kıdem tazminatı baz alınmıştır. Damga vergisi hesaplamaya dahil edilmemiştir.)

RAPOR FİYATLARI DE ARTACAK

Asgari ücretliler 2023 yılı için ayakta tedavide günlük 223,5 lira, yatarak tedavide de 167,68 lira günlük rapor parası alıyor. Taban fiyata gelecek olan artırımla bu sayılar da güncellenecek. Minimum fiyata yüzde 34,04 artırım gelmesi nedeniyle ayakta tedavide günlük 300 lira, yatarak tedavide ise 224,76 lira ödeme yapılacak.

STAJYER MAAŞLARINDA DA ARTIŞ OLACAK

Okullardan işletmelere staj yapmak için giden lise ve Üniversite öğrencilerine ödenen staj fiyatı de yeni Minimum fiyat artış oranı kadar yükselecek. Mevcut durumda 2552 lira staj fiyatı ödeniyor. Taban fiyatın yüzde 34,04 artırım gelmesi nedeniyle staj fiyatı 3420 lira oldu.