Kan stokları tükenirse ne olur? ‘O an elinizde yeterli kan yoksa…’

Vücudumuzdaki damarlarımızda dolaşan hayati bir sıvı olan kana her insanın her an ihtiyacı olabilir. Beklenmedik...

Kan stokları tükenirse ne olur? ‘O an elinizde yeterli kan yoksa…’

Vücudumuzdaki damarlarımızda dolaşan hayati bir sıvı olan kana her insanın her an ihtiyacı olabilir. Beklenmedik bir kaza geçiren, ameliyat olan ya da bir hastalığa yakalanan vatandaşların kan ihtiyacı sürekliliğini koruyor. Türkiye’nin kan stokları ise Kızılay’ın özel depolarında bulunuyor. Bu stoklar sadece vatandaşların gönüllü kan bağışları ile artabiliyor.

Her ramazanda Kızılay’ın kan stokları azalırken kan bağışı sayısı da düşüyor. Ancak bu ramazanda Kızılay stokları asgari seviyenin de altına düştü. Türk Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık, Kahramanmaraş depremlerinin de bu durumda etkili olduğunu söyleyerek “İhtiyaçlarımızın artması, deprem bölgelerinde kanın alınamaması, ramazanda her yıl yaşadığımız düşüklük nedeniyle ulusal kan stoklarımız asgari stok seviyesinin altına indi” şeklinde açıklıyor. Kınık, kırmızı alarm verdiklerini de belirtiyor.

KAN STOKLARI TÜKENİRSE NE OLUR?

Acil Tıp uzmanı Prof. Dr. Özgür Karcıoğlu, toplumun her kesiminden insanların her an acil olarak kan ihtiyacı olabileceğini söylüyor. Kan stoğunun asgari seviyenin altına düşmesi durumunun hayati risk yaratacağını söyleyen Karcıoğlu “Bu durum ölümlere de yol açabilir” diyor.

Karcıoğlu, “Kan stoğunun azalması özellikle trafik kazası, yüksekten düşme gibi travma ile gelip acil ameliyata girecek ve zaten kan kaybı olan hastalar için kesinlikle sorun yaratan bir durum” diyor. Karcıoğlu ayrıca dalak parçalanması, leğen kemiği kırılması gibi doğrudan kanamaya yol açan durumlar için kan bulunamamasının ameliyatları kesinlikle etkileyeceğini ifade ediyor.

Uzman doktor, acil durumlar dışında yaşlı, çocuk ve genel durumu kırılgan hastaların ameliyatlarında çok büyük kanamaya yol açacak bir durum olmasa da kan hazırlanması gerektiğini ifade ediyor. Karcıoğlu “Ufak da olsa kan kayıpları, o kişiyi riske sokabilir” diyor. Acil tıp uzmanı “Yine kalp damar cerrahisi, by-pass gibi ameliyatlarda, trioid ameliyatlarında karaciğer gibi iç organ ameliyatlarında ciddi kanamalar olabilir” ifadelerini kullanıyor.

Karcıoğlu “30 yıllık hekimim, 99 depremi dahil hiç böyle kan ihtiyacı olduğu bir döneme ben rastlamadım” diye belirtiyor. Kan vermenin önemine de değinen Karcıoğlu sözlerini şöyle sonlandırıyor:

Genç insanlar için kan vermek sağlık sorunu yaratmayacak rutin bir faaliyet olduğunu söyleyebiliriz. Kan sulandırıcı ilaçlar kullanmamış, hepatit, AIDS gibi hastalıkları olmayan belli yaşın altındaki kişilerin kan vermesi sağlığa destek olarak düşünülebilir.

 ‘O AN ELİNİZDE YETERLİ KAN YOKSA…’

Acil Tıp Uzmanları Derneği (ATUDER) Başkanı Prof. Dr. Başar Cander de kan stoklarının asgari düzeyin de altına inmesini ciddi bir problem olarak niteliyor. “Her zaman en yaygın görülen acil hastalıkların başında travma geliyor” diyen Cander, trafik kazaları, bıçaklanma gibi travma sonrası kanamaları örnek olarak gösteriyor.

Kızılay'ın kan stoklarının sınıra yaklaşması ne anlama geliyor? - Resim : 2
Ramazanda kan bağışının yüzde 70-80 oranında düştüğü belirtiliyor. Fotoğraf: İHA

Cander “Travmalarda mutlaka kan nakli acil ihtiyaç oluyor. Örneğin Bir bıçaklanma vakasında o an elinizde yeterli kan yoksa hastaya bir şey yapamazsınız” diye acil durumlarda kan ihtiyacının ne kadar önemli olduğunu belirtmekte. Uzman doktor, “Onun dışında kan kaybı ve kansızlıkla seyreden hastalıklar var. Mide kanamaları, kronik hastalıklar, kanser hastalıkları gibi durumlarda da kan ihtiyacı doğuyor” ifadelerini kullanıyor.

“Türkiye’deki kan ihtiyacının çoğu acil durumlardır ve kan stoklarının azalması sağlık sistemini ciddi olarak etkiler” diyen ATUDER Başkanı Cander “Daha önce biz kan yok gibi bir sorunla karşılaşmadık” diye sözlerini noktalıyor.

Haber Global’e konuşan İstanbul’daki Çapa Kan Toplama Merkezi Müdürü Dr. Hafize Temurok her ramazanda kan bağışı düşüşü yaşandığını ama bu ramazanda düşüşün çok daha fazla olduğunu söylüyor. Temurok “Ayrıca deprem bölgesinde kan alınamadığı için oranın ihtiyaçları da diğer bölgelerden karşılanmakta” diyor. Temurok ramazanda kan bağışının yüzde 70-80 oranında düştüğünü dile getiriyor. Temurok kan bağışının sürekli olarak yapılması gerektiğini söyleyerek vatandaşları kan vermeye çağırıyor.

Ek kaynak: AA

Kaynak: Haber Global