Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nedir?
Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeniyle meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmaz ise ölümle sonuçlanabilmektedir.
ecloud
Birecik Devlet Hastanesi Acil Tıp Uzm. Dr. Emel ERKAN,
Karbonmonoksit zehirlenme vakaları havaların soğuması ile birlikte özellikle evde odun, talaş, kömür yakan insanlar dikkatli olması gereken bir durum ve özellikle lodoslu havalarda dikkatli olması gereken bir durumdur. Bunun dışında bozuk doğalgazla çalışan ocak ya da ev içinde olan kombilerde bozukluk varsa bunlarda da karbonmonoksit zehirlenmeleri görülebiliyor. Genelde baş dönmesi, baş ağrısı, bulantı şikayetleri ile görülmekle birlikte ölüme kadar giden tek semptom spektrumuna sahip soba, kömür gibi şeyle ısınan insanlar birden başlayan baş dönmesi, bulantı, baş ağrısı gibi spesifik olmayan semptom gösterdiğinde acil servislere başvurmalarını öneririz. Bu şikayetler ev içinde birden fazla kişide görüleceği için besin zehirlenmeleriyle de karışabilir. Başvuruyu geciktirebiliyor buna da dikkatli olmak gerekiyor” dedi.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Önlemleri Nelerdir?
Basit önlemler, karbonmonoksit zehirlenmesini önlemeye yardımcı olabilmektedir.
• Ev ve iş yerlerinde doğal gaz ile kullanılan cihazların her yıl bakımlarını yaptırarak iyi durumda oldukları kontrol edilmeli.
• Doğalgaz cihazlarına yeterli oksijen sağlanmalıdır. Pencerelerden içeriye oksijen girecek açıklıkların olması önemlidir. Bunlar hiçbir zaman kapatılmamalıdır. Cihazın içerisine hava girişi sağlayan kısmın bloke edilmemesi gereklidir. Soba yakılan odalar sık sık havalandırılmalıdır.
• Bacalar dışarıya kaçak olmayacak şekilde bağlanmalıdır. Dışarıya kadar metal bir boruyla kaçak olmayacak şekilde bağlanmalıdır. Bacaların ve boruların temiz ve açık olması garanti altına alınmalıdır.
• Şofbenler standartlara uygun olmalı, oksijen yetersizliği olduğunda kendiliğinden sönen tipte olanlar seçilmelidir. En iyisi havadar mekânlara yerleştirilmesidir.
• Yakıtla çalışan alan ısıtıcılarını, yalnızca biri uyanıkken ve cam, pencere açıkken kullanmaya özen gösterilmelidir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesinde İlk Yardım Nasıl Yapılır?
- Zehirlenen kişi öncelikle tehlikeli alandan uzaklaştırılmalıdır.
- Yardıma koşan kişi zehirlenme tehlikesine karşı kendini korumalıdır.
- Hemen camlar açılmalı, açılamıyorsa kırılmalıdır.
- Hasta hızla ortamdan uzaklaştırılmalıdır.
- 112 Acil Ambulans Servisi aranmalıdır.
- Açık havaya çıkıldığında ya da tehlikeden uzaklaşıldığında, hastanın hava yolu açık değilse hava yolu açılmalı, solunum yoksa (eğitimliyseniz) temel yaşam desteğine başlanmalıdır.
