Meme Kanserine Düzenli Taramalarla Dur Diyebilirsiniz

Kadınları en çok tehdit eden hastalıklar ortasında yer alan göğüs kanseri, günümüzde her 8 bayandan birinde görülüyor. Dünya genelinde bayanlar ortasında mevte sebep olan kanserler ortasında 15 ile birinci sırada yer alan göğüs kanserinin erken teşhisi ise tedavi başarısı açısından büyük değer taşıyor. Teşhis için kişinin kendi kendini sistemli periyodlarla muayene etmesi hastalığın tespit edilmesinde birinci sırada yerini alırken, bununla birlikte göğüs sıhhatinde mamografi, göğüs ultrasonu, göğüs MR’ı, galaktografi ve iğne biyopsileri üzere birçok farklı teşhis prosedürü de kullanılabiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Doç. Dr. Ramazan Yıldız, göğüs kanserinde teşhis ve tarama teknikleri hakkında bilgi verdi.

Meme kanseri görülme yaşı düşüyor

Tüm dünyada bayanlarda en sık görülen kanser çeşidi olan göğüs kanserine, istatistiklere nazaran her 8 bayandan biri hayatının bir periyodunda yakalanmaktadır. Rastgele bir yaşta görülebilse de menopoz öncesi devirde daha sık karşımıza çıkmaktadır. Göğüs kanseri yalnızca bayanlarda değil erkeklerde de izlenmektedir. Ama bu ortan her 100 bayana karşılık bir erkekte olacak halde nadiren görülmektedir. Son 10-15 yıllık süreçte 40 yaş üzerinde görülen göğüs kanseri oranı yüzde 50’nin üstünde olurken, son yıllarda bu oran değişmekte olup, görülme yaşı 30-40 yaş ortasına inmeye başlamıştır.

Kanser vakitle etraf dokulara ve lenf bezlerine yayılabilir

Meme kanseri göğüs dokusunda yer alan hücre ve hücre kümelerinin (süt üreten bezlerin, lobüllerin ya da süt kanal hücrelerinin) denetimsiz bir biçimde çoğalması ve kanserli hücre yapılarının ortaya çıkması olarak tanımlanabilir. Bu denetimsiz çoğalma göğüste kitle ve gibisi yapılar meydana getirebilmektedir. Vakit içerisinde bu kanser hücreleri kendi etraflarında yer alan dokulara ya da lenflere ilerleyerek büyüme göstermektedir.

Erken evrede tespit edilen hadiselerde tedavi muvaffakiyet oranı çok yüksek

Meme kanseri belirtilerinden şüphelenildiğinde süratle harekete geçilmelidir. Zira erken evrede tespit edilen göğüs kanseri hadiseleri yüzde 90’ların üzerinde muvaffakiyet ile tedavi edilebilmektedir. Olağanda bir bayanın göğüs kanserini fark etmesi çok zordur. Çoklukla ağrısız göğüste ele kitle gelmesi, göğüs başından zaten akıntı olması, koltuk altı lenf bezlerinin büyüyerek ele gelmesi, göğüs derisinde yaralar oluşması, göğüs başında kabuklanma ve kaşıntının olması, göğüs derisinde portakal kabuğu üzere şişmeler ve yaralar görülmesi göğüs kanseri belirtileri ortasında yer alır.

Önlenebilir risk faktörlerini lehinize çevirebilirsiniz

Meme kanseri risk faktörleri önlenebilir risk faktörleri ve değiştirilemeyen risk faktörleri olarak iki başlıkta toplanabilir. Önlenebilir risk faktörleri sigara ve alkol tüketimini azaltmak, hareketli bir hayat stiline sahip olmak ve sağlıklı beslenmek üzere bireylerin hayat üslubunu değiştirerek önleyebileceği faktörlerdir. Değiştirilemeyen risk faktörlerini ise yaş, cinsiyet, göğüs dokusunun yoğunluğu yani yapısı, erken adet görmek ya da geç menopoza girmek ve aile öyküsündeki müspetlik oluşturmaktadır.

Genetik geçiş ve makûs ömür üslubu göğüs kanseri riskini artırıyor

Meme kanseri BRCA 1 ve BRCA 2 genetik testi olumlu olan hastalarda topluma nazaran daha fazla görülebilir. Yeniden erken yaşta adet gören ve menopoza geç giren bayanlarda östrojene maruziyet daha fazla olduğu için tetikleyici olduğu, uzun ve yüksek östrojen tedavilerinin, obezitenin ve hayvansal yağların fazla tüketiminin, yağ hücrelerinin artmasını sağlayarak obeziteye neden olan alkol tüketiminin, doğum yapmamış olmanın ve ispat edilemese de sigara kullanımının toksik kimyasal tesirinin göğüs kanseri riskini artırdığı düşünülmektedir. Bunun yanı sıra emzirmenin hormon maruziyetini engellemesi sebebiyle olumlu istikamette göğüs kanseri riskini azalttığı da ortaya konulan görüşler ortasında yer almaktadır.

Tarama teknikleri tedavinin muvaffakiyet oranını artırır

Meme kanserinde hastanın kendi kendini nizamlı dönemlerle muayene etmesi teşhis konulması açısından çok değerlidir. Teşhis konulurken hasta ya da doktor tarafından yapılan göğüs muayenesinde tespit edilen sertliklerin kıymetlendirilmesi için tetkikler ve tarama testleri istenir. Hastalığın tanısı mamografi (dijital mamografi- tomosenez), göğüs ultrasonu, galaktografi, göğüs MR’ı üzere görüntüleme teknikleri ve gerekli görülen hastalarda uygulanan ince –kalın iğne biyopsileri ya da gerekli olduğunda uygulanan cerrahi biyopsilerle konulmaktadır.

Meme kanseri tarama metotları ile ilgili bilinmesi gerekenler şu biçimde sıralanabilir:

• Her bayanın aylık döngüsünün birinci günü birinci gün kabul edilerek 5-14. gün ortasında bir gün belirleyerek yapılan kendi kendine göğüs muayenesinin erken teşhiste kıymeti çok fazladır
• Mamografi günümüzde hala göğüs kanseri taramasında altın standart olarak kabul edilmektedir.
• Kadınlara genelde 40 yaşından itibaren tertipli mamografi takibi önerilir. Fakat 35-40 yaş ortasında bir baz mamografi çekimi yaptırılması ayrıyeten tavsiye edilebilir. Sonra doktorun değerlendirmesine nazaran mamografi sıklığı belirlenir.
• Dijital mamografi ve tomosentez teknolojinin gelişmesi ile birlikte mamografinin çok daha yüksek kaliteli imaj vermesini sağlamaktadır.
• Meme MR’ı her hastaya önerilmez. Bilhassa dens ağır göğüslerde, ailesinde genç yaş göğüs kanseri hikayesi olanlara, göğsünde birden çok kitle bulunanlara göğüs MR’ı önerilebilir. Fakat göğüs MR’ı rutin tarama metotları ortasında yer almaz.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı