Pankreas Kanseri Hakkında Gerçek Sanılan 11 Yanlış Bilgi

Günümüzde mevte en sık neden olan kanserler ortasında 4. sırada yer alan pankreas kanserinin 2030 yılı itibariyle, cinsiyet ayrımı olmaksızın, 2. sıraya yükseleceği öngörülüyor. Pankreas kanserinin en ölümcül kanserlerden biri olmasının en önemli nedeni, kanserin ileri evrelere kadar çok fazla belirti vermeden sinsice ilerlemesi. Son yıllarda yapılan araştırmalar ışığında, pankreas kanserini daha erken evrelerde yakalamaya dair çok önemli bir yol kat edilmiş olması ise yürekleri ferahlatıyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mert Erkan,konuyu şöyle açıklıyor: “Bu muvaffakiyet, gelişen yeni teşhis metotlarından çok, toplumda bilhassa kanser riski yüksek bireylerin saptanarak daha ayrıntılı olarak taranması ile mümkün olduğu için pankreas kanseri hakkındaki toplumsal ve kişisel farkındalığı artırmak kritik ehemmiyete sahip. Bu nedenle pankreas kanseri açısından erken teşhis talihi olan iki değerli risk kümesini bilhassa mercek altına almak gerekiyor. Bunlar, 50 yaşın üzerinde olup son 6 ay içinde yeni diyabet tanısı almış ve tedavi uygulanmadan kilo veren hastalar ile pankreasında kistik lezyon bulunan hastalardır. Şuur ve bilgi düzeyindeki artış, erken teşhis talihini da beraberinde getirdiği için hastalıktan kalıcı olarak kurtulma fırsatı da yaratıyor. Toplumsal ve kişisel farkındalığı artırmak hedefiyle, pankreas kanseri hakkında yanlış inanışlara da kesinlikle değinmek gerekiyor. Çünkü toplumda yanlışsız sanılan kusurlu bilgiler nedeniyle hem erken teşhis oranı azalıyor, hem geciken olgularda hastalığın tedavisi daha da güçleşiyor.” Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mert Erkan, pankreas kanseri hakkında toplumda hakikat sanılan yanlış bilgileri anlattı; değerli teklifler ve ihtarlarda bulundu.

Her pankreas kanserinde sarılık oluşur. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Pankreas kanserlerinin yaklaşık üçte ikisi organın baş kısmından kaynaklanıyor. Pankreas kanalı, pankreas başı içinden geçen safra kanalı ile birleşerek on iki parmak bağırsağına açılıyor. Hasebiyle baş bölgesinde yerleşmiş pankreas kanserleri safra yolunu tıkadıklarında hastalarda sarılık oluşuyor. Hal bu türlü olsa da pankreas gövde ve kuyruk yerleşimli tümörleri olan yaklaşık üçte bir olguda safra kanalı tıkanmadığı için sarılık gelişmiyor.

Her pankreas kanseri ağrı yapar. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Pankreas kanserinin sık karşılaşılan semptomlarından biri, sırta vuran karın ağrısı oluyor. Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mert Erkan, hastaların bu ağrıyı sıklıkla ‘kuşak tarzında’ olarak tanımladıklarına işaret ederek, “Bu nedenle pankreas kaynaklı ağrılar çoğunlukla ve yanlış olarak böbrek taşı ya da bel ağrısı olarak da yorumlanabiliyorlar. Öte yandan pankreas kanserli hastaların neredeyse yarısında birinci teşhis anında ağrı şikâyeti bulunmuyor.” diyor.

Her pankreas tümörü pankreas kanseridir. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Pankreas hem iç (hormon), hem dış (sindirim enzimleri) salgı özelliği olan bir organdır. Sayı olarak en çok bulunan ve dış salgıları üreten asiner hücreler organın büyük kısmını oluştursalar da pankreas kanserlerinin yalnızca yüzde 1’ine neden olurlar ve genel olarak klasik pankreas kanserinden daha güzel seyirlidirler. İnsülin üzere hormonları üreten nöroendokrin hücrelerde oluşan tümörlerin büyük kısmı de klasik pankreas kanserine kıyasla çok daha uygun huylu bir seyir izliyor. En tehlikeli olarak bilinen klasik pankreas kanseri ise tüm olguların yüzde 90’ında görülse de, köken aldıkları duktal hücreler pankreasın dış salgı sistemini döşeyen sonlu sayıdaki kanal hücreleridir. Hasebiyle her pankreas kanseri ölümcül olmadığı üzere, nöroendokrin tümörler üzere lezyonların bir kısmı da kanser değildir.

Pankreas kanserinden kurtulmak mümkün değildir. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Günümüzde bilhassa risk kümelerinde artan farkındalık, gelişen cerrahi teknikler, aktifliği artan kemoterapi ve radyoterapi sayesinde pankreas kanserinde de büyük muvaffakiyetler kazanılıyor. Evvelce hayal dahi edilemese de son yayınlarda ameliyat olabilen ve tesirli bir kemoterapi alabilen hastalarda 5 yıllık sağ kalım oranı yüzde 40’ı aşabiliyor.

Bıçak değdiğinde pankreas kanseri yayılır. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mert Erkan, “Pankreas kanserinden kalıcı olarak kurtulmanın tek yolu, aktif cerrahi tedavi ve kemo-radyoterapinin bir ortada kullanılmasıdır” diyerek şöyle devam ediyor: “Ameliyat olamayan hastalarda da faal kemo-radyoterapi protokolleriyle izafî uzun ve kaliteli bir vakit kazanılabilse de tam düzgünleşme maalesef mümkün olmuyor. Hasebiyle tam güzelleşme talihini yakalamak için hakikat hastada ameliyat kesinlikle gerekli oluyor”

Cerrahi tedavi tek tesirli tedavidir. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Pankreas kanserinden kalıcı olarak kurtulmanın tek yolu faal bir cerrahi tedavi ve kemo-radyoterapinin bir ortada kullanılmasıdır. Öteki bir deyişle, tesirli bir kemo-radyoterapi uygulanamayan hastalarda cerrahi tedavi tek başına klinik yarar sağlasa da hastayı tümüyle güzelleştirmekte yetersiz kalıyor. Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mert Erkan, “Son yıllarda pankreas kanserinde yaşanan en değerli muvaffakiyet tahminen de birinci teşhis anında ameliyat bahtı olmayan hastaların bir kısmının uygulanan tesirli kemo-radyoterapi protokolleriyle tümörünün küçültülerek tekrar cerrahi uygulanabilir hale getirilmesidir” diye konuşuyor.

Pankreas kanserinin cerrahisiz tedavisi mümkündür. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Her hastalıkta olduğu üzere pankreas kanserinde de klasik metotlara alternatif tedavi yolları geliştirilmeye çalışılıyor. Bunların bir kısmı genel durumu ve mevcut yandaş hastalıkları nedeniyle cerrahi tedaviye uygun olamayan hastalar için tasarlanıyor. Bu yeni metotların aktiflikleri ve yan tesirleri, yürütülen bilimsel çalışmalar aracılığıyla ölçülüyor. Prof. Dr. Mert Erkan, günümüz tıbbının gelmiş olduğu noktada pankreas kanserinden cerrahi tedavi yapılmadan kurtulmanın hala mümkün olmadığını belirterek, “Bu nedenle bilimsel datalarla ispatlanmış tedavi sonuçları bulunmayan metotlara prestij etmemek gerekiyor” diyor.

Pankreas kanserini erken evrede yakalamak mümkün değildir. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Risk kümelerinin belirlenmesi, artan farkındalık ve gelişen teşhis metotları sayesinde, bilhassa kistik lezyonlar tabanında oluşan pankreas tümörlerini, şimdi kanser gelişmemiş bir etapta saptamak dahi mümkün olabiliyor. Kanser öncüsü evrede yakalanan bu lezyonların cerrahi olarak çıkartılmaları, pankreas kanserini şimdi oluşmadan ortadan kaldırabildiği için bu kademede tedavi edilen hastalarda ameliyat sonrası kemoterapi dahi gerekmeyebiliyor.

Pankreas olmadan yaşanamaz. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Bazı hastalarda, tesirli bir cerrahi tedavi yapılabilmesi için pankreasın tümünün alınması gerekiyor. Pankreas hem iç (hormon), hem de dış (sindirim enzimleri) salgı özelliği olan bir organ olduğu için ameliyat sonrasında hastaların kalıcı olarak insülin kullanmaları gerekiyor. Benzeri formda, bilhassa yağ sindirimi için gerekli olan enzim üretimi de bu türlü bir ameliyatla ortadan kalkacağı için sindirim enzimi desteğinin ömür uzunluğu alınması kıymet taşıyor. Tertipli insülin kullanan ve enzim desteği alan hastalar pankreasları olmasa da olağan bir hayat kalitesiyle yaşayabiliyorlar.

Pankreas kanserli hastalar şeker tüketmekten kaçınmalıdırlar. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mert Erkan, kanserli hücrelerin şekerden beslendiğine ve bu nedenle hastanın tüketeceği şekerli besinlerin tümörü büyüteceğine yönelik inanışın doğruyu yansıtmadığına dikkat çekerek, “Açlıkta dahi kan şekeri kıymetinin normali genel olarak 70-100mg/dl olarak tanımlanmıştır. Yani, hasta hiç şeker tüketmese dahi kan şekeri 70mg/dl’nin altına inmez” diyor.

Pankreas kanserli hastaların yağ tüketmeleri sakıncalıdır. YANLIŞ!

DOĞRUSU: Prof. Dr. Mert Erkan, yağın sindiriminde pankreasın merkezi bir rolü olması nedeniyle pankreas hastalıklarında yağsız diyet önerilerek organı dinlendirmeye ve muhafazaya çalışmanın son derece yanlış bir fikir olduğunu vurgulayarak, “Öte yandan protein ve karbonhidratlar ile karşılaştırıldığında, yağlar ünite başına öteki ikisinden iki kat daha yüksek ölçüde güç veriyorlar” diye konuşuyor. Prof. Dr. Mert Erkan, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Pankreas kanserli hastalarda vefata giden yol, hastanın çok kilo ve kas dokusunu kaybettiği kaşeksiden geçiyor. Pankreasta oluşan işlev kaybı, yapılan ameliyatlar sonucu azalan emilim işlevi ve uygulanan kemo-radyoterapinin yarattığı ishal göz önüne alınırsa, hastaların kâfi kalori almaları aslında zorlaşmışken karbonhidratsız ve yağsız diyet önermek hem kaşeksiyi daha da arttırıyor hem de insanların beslenme üzere son derece kıymetli bir hayat zevkini azaltıyor. Yanlışsız olan, hastaların gereken insülin dozunu ayarlayarak kâfi karbonhidrat alımını teşvik etmek, enzim desteği yaparak yağ sindirimini kolaylaştırarak sağlıklı ve olağan bir diyet tüketmelerini sağlamaktır”

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı