Rejeneratif pamuk üretiminde Türkiye’de bir ilk olacak
Harran Üniversitesi’nde Sanayi-Üniversite işbirliğinde Türkiye’de bir ilk olacak Rejeneratif pamuk lifi üretimi ve tekstil sektöründe kullanımı üzerine bir proje geliştirildi.
Ziraat Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Osman Çopur’un yürütücülüğünde, Gaziantep Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Güneşoğlu, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Mehmet Şenbayram, Prof. Dr. Ali Fuat Tarı ve Doç. Dr. Hasan Haliloğlu ile birlikte hazırlanan ve Kahramanmaraş’ta bulunan MARİTAŞ Denim San. ve Tic. A.Ş’nin müşteri kuruluş olarak yer aldığı ‘Harran Ovası Koşullarında Üretilen Rejeneratif Pamuk Lifi ile Denim Kumaş Yapıları Geliştirilmesi ve Performans Özelliklerinin Belirlenmesi’ isimli proje, TÜBİTAK tarafından Üniversite-Sanayi İşbirliği programı kapsamında desteklendi.
TÜBİTAK tarafından onaylanan, özellikle pamuk ekili alanların iyileştirilmesi ve toprağın daha verimli hale getirilmesi amacıyla temel prensipleri geliştirilen onarıcı tarım projesi, günümüzde güncel araştırmalar yönüyle önemli yer alıyor. Proje ile toprak verimliliği ve besin döngüsünün iyileştirilmesi, karbon, nitrojen ve fosfor gibi toprak besinlerinin tutulumunu kolaylaştıran toprak yönetim planı uygulanması, ürün rotasyonu ile biyoçeşitliliğin arttırılması ve nihai olarak toprak verimliliğinin arttırılması hedefleniyor.
Proje kapsamında; toprak sağlığının iyileştirilmesi, biyoçeşitliliğin arttırılması, sentetik pestisit ve gübre kullanımında kısıtlamalara gidilerek ürün artıklarından yeşil gübrelerin kullanılması, daha az sıklıkta toprak işleme ve örtü ekimi yapılması, rotasyonlu ekimi yapılarak kış sezonunda pamuk ekilen alanların yem bitkileri veya mercimek ekilerek bitki ile kaplanmasına imkan sağlanacak. Ayrıca proje, hayvancılık faaliyetlerinin entegrasyonu ile doğal gübre elde etmesi sonucu doğal döngünün sağlanması, toprağın azotça zenginleştirilmesi ve karbon tutulumunun artırılması sonucu endüstriyel tarım faaliyetleri ile oluşan karbon salınımının azaltılması ve topraktaki organik karbonun geri kazandırılması gibi primer hedeflere sahip olan rejeneratif tarım uygulamaları ile elde edilecek pamuk liflerinin üretimde kullanımı ile tekstil işletmelerinin sürdürülebilir üretim anlayışına büyük destek sunacak.
Kimyasal tüketimini azaltmayı hedefleyen, çevre dostu üretim metoduyla doğaya saygılı, kaliteli pamuk yetiştirileceğini belirten Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu; “Bu proje, ülkemiz pamuk üretiminde lider konumundaki Şanlıurfa’da yönlendirici akademik çalışmalar yapan Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümümüz ve denim kumaş üretiminin lider kuruluşlarından MARİTAŞ Denim San.Tic. A.Ş. işbirliğiyle; rejeneratif pamuk lifi üretimine yönelik temel prensiplerin geliştirilmesi, lif üretim sürecinin uluslararası akreditasyon kuruluşları tarafından rejeneratif tarım uygulaması olarak tescil edilmesi, konvansiyonel pamuk lif üretimi ile karşılaştırmaların yapılmasına olanak sağlayacak şekilde paralel üretim faaliyetlerinin yapılması hedefleniyor.
Dijital tarım uygulamaları ile toprak özelliklerinin izlenmesi, başta su olmak üzere tarımsal tüketimin takibi ve karbon ayak izi değerlerinin hesaplanması, rejeneratif pamuk lifi özelliklerinin belirlenmesi, rejeneratif pamuk lif örneklerinin iplik ve denim kumaş üretiminde kullanımı, iplik ve kumaş mekanik, boyanabilirlik ve giyim konforu özelliklerindeki değişimlerin ortaya konması içeriğiyle hazırlandı. Rejeneratif pamuk lifi üretimi ve tekstil sektöründe kullanımı üzerine ülkemizdeki ilk Üniversite-Sanayi işbirliği örneğidir” diye konuştu.