Şanlıurfa okullarda bir artan sorun: Akran zorbalığı

Türkiye'nin en yüksek çocuk ve genç nüfus oranına sahip ili olan Şanlıurfa'da gençlerin okuldaki ortaya koyan agresif davranışlar ve çözüm öneri ile ilgili bilgi açığını kapatmaya yönelik Harran Üniversitesi akademisyenleri tarafından bir araştırma yapıldı.

Tıp Fakültesi bilim insanları, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenen ‘Şanlıurfa’da Okula Giden Ergenler Arasında Akran Zorbalığı Yaygınlığı ve İlişkili Faktörler’ isimli proje kapsamında Şanlıurfa ve ilçelerindeki okullarda yapmış olduğu çalışmada önemli bulgulara rastladı.

Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Fethiye Kılıçaslan yürütücülüğünde yapılan çalışmayla, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Şanlıurfa’nın Haliliye, Karaköprü ve Eyyübiye ilçelerinde liseye devam eden gençlerin %34’ünün kurban ve yaklaşık %14’ünün zorba olduğu ortaya çıktı.

Çalışmada kilolu/obez olmanın kurban olma riskini arttırdığını, erkek cinsiyette olmanın ve alkol kullanmanın zorba olma riskini önemli ölçüde arttırdığı yanı sıra hem kurban hem de zorba öğrencilerin bu döngüye girmeyenlere göre önemli düzeyde ruhsal sorun yaşadıkları tespit edildi.

Güçlü durumdaki bir öğrencinin, kendi kazancı veya keyfi için, daha güçsüz olanlara karşı, sıkıntı vermek niyetiyle sürekli olarak olumsuz eylemlerde bulunmasının akran zorbalığı olduğunu söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Fethiye Kılıçaslan; “Zorbalık, okulda görülen şiddet davranışlarının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Çalışmalar hem dünyada hem de ülkemizde gençler arasında zorbalık davranışlarının yüksek olduğunu söylüyor. Zorbalık davranışı, geçmişten bu yana önemli bir sorun olarak varlığını sürdüren ve yeterince önemsenilmeyen bir sorundur.

Okullarda ciddi boyutlara ulaşan önemli bir tehdit olarak görülen akran zorbalığı, öğrenciler üzerinde fiziksel, ruhsal, sosyal ve akademik başarı üzerinde çok büyük etkileri olan olumsuz bir gerçektir. Hem kurban hem de zorba öğrenciler ruh sağlığı problemleri açısından yüksek bir risk altındadır ve depresyon, anksiyete, suçluluk, intihar ve davranış sorunları gibi zararlı sonuçları olabilmektedir. Ayrıca bu zararlı sonuçların erişkin yaşlara kadar sürdüğü de bilinmektedir.

Akran zorbalığının tespit ve önlenmesinde en önemli görev okul çalışanlarına düşmekle beraber sağlık çalışanlarının da önemli rolleri bulunmaktadır. Okul ve sağlık çalışanlarının hem kurban hem de zorba öğrencilerin özelliklerini iyi tanımaları ve onları erken dönemde tespit edip uygun sevki sağlamaları hayati önem taşımaktadır. Ayrıca, zorbalığın yaygınlığı, olası ciddi sonuçları ve ülkemiz genç nüfusunun yoğunluğu göz önüne alındığında, zorbalık karşıtı politikaların geliştirilmesi, zorbalığın tanınması ve azaltılmasında önemli bir adım gibi görünmektedir” diye konuştu.