“Türkiye’de 23 Milyon Hanenin Yüzde 80’İ Boşa Enerji Tüketiyor”

Sıfır Güç Binalar alanında yılın en kapsamlı aktifliği olarak bu yıl “ZeroBuild Possible-Sıfır Güç Mümkün” sloganıyla düzenlenen ZeroBuild Summit’23 4. Milletlerarası Sıfır Güç Binalar Tepesi, İstanbul’da başladı. 29 Nisan tarihine kadar sürecek dorukta, 17 oturumda 100’e yakın yerli ve yabancı konuşmacı yer alıyor. Tepenin açılışında konuşan ZeroBuild Summit’23 Yöneticisi Doç. Dr. Gamze Karanfil Kaçmaz, “Sıfır Güç Binalar için artık adımlarımızı daha büyük atmalıyız” dedi. Günün değerli husus başlıklarından biri de ‘Sıfır Güç Binalar’da Finansman’ oldu. VERİMDER İcra Konseyi Lideri Prof. Dr. Emre Alkin, “Türkiye’de 23 milyon hanenin yüzde 80’i boşa güç tüketiyor” açıklamasında bulundu. 

Enerji tasarrufunun yanı sıra, Kahramanmaraş merkezli sarsıntı felaketinin akabinde yapı ve inşaat bölümünde süratli bir kentsel dönüşüm gündeme otururken, Avrupa Birliği’nde 1 Ocak 2021 itibariyle mecburî hale getirilen Sıfır Güç Binalar’a dönüşümü hızlandırmak ve tüm taraflar özelinde kamuoyu oluşturmak gayesiyle düzenlenen ZeroBuild Summit’23, TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde dün başladı. Tepenin açılış konuşmasını; ZeroBuild Summit’23 Yöneticisi Doç. Dr. Gamze Karanfil Kaçmaz, Baymak Kurumsal Bağlantı Yöneticisi Belgin Evcimen ve NP Betek Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İstek Uludağ Elazığ yaptı.  

ZeroBuild Summit’23 Yöneticisi Doç. Dr. Gamze Karanfil Kaçmaz; güç tasarrufu sağlayan, etrafa dost ve afetlere sağlam yapılar olarak dikkat çeken; ısıtma, soğutma, aydınlatma ve öbür tüketimleri için çok düşük ölçüde güç muhtaçlığı olan ve bu gereksinimini da büsbütün yenilenebilir güç kaynaklarından temin eden binalar inşa etmenin, mevcut konut ve hizmet binalarının yenileme çalışmalarında Sıfır Enerji’yi bir prensip olarak benimsemenin mümkün olduğunu belirterek şunları söyledi: “Toplam tüketilen gücün yaklaşık yüzde 30’unu yalnızca binalarda kullanıyoruz. Sıfır Güç Binalar ile güç verimliliğinin artırılması, fosil yakıt kullanımının minimuma indirilmesi ve tıpkı anda yenilenebilir güç kaynaklarına odaklanılması, güçte dışa bağımlı olmanın risklerinden korunmamızı sağlarken, bu prensibi benimsemenin gelecek jenerasyonlara daha yaşanır bir dünya bırakma sorumluluğumuza da büyük ölçüde katkı sunacağı inancındayız. Artık adımlarımızı daha büyük atmanın vakti.”

“Önümüzdeki Yıl ZeroBuild Okulu’nu Açmayı ve Bilimsel Bir Kongre Hayata Geçirmeyi Hedefliyoruz”

Konuşmacı olarak yer aldığı açılış oturumunda toplumun artık Sıfır Güç Bina’larla ilgili daha fazla bilgi sahibi olması gerektiğine dikkat çeken ZeroBuild Institute İcra Yöneticisi Doç. Dr. Ümit Ünver; ZeroBuild Institute olarak birinci amaçlarının Sıfır Güç Binalar konusunda insanları bilinçlendirmek olduğunu belirtti. Ünver, enstitü olarak hem ülkemizde hem de global ölçekte çok kıymetli çalışmalara imza attıklarını belirterek; “Google Akademik tarafından tanınan milletlerarası bir mecmua çıkarmaya başladık. Önümüzdeki yıl ZeroBuild Okulu’nu açmayı ve bilimsel bir kongre hayata geçirmeyi hedefliyoruz” açıklamasında bulundu. 

“Eyleme Geçilmezse, Global Sıcaklık Artışının 1,5°C ile Sonlandırılması Amacı İmkansız Hale Gelecek”

Sürdürülebilir Yapılı Etraf için Memleketler arası Girişim-ISBE İcra Yöneticisi Nils Larsson, güç verimliliği açısından potansiyel olarak çok yararlı olabilecek kimi bina performansı kavramlarının görmezden gelindiğinin ya da kısmi olarak uygulandığının altını çizdi.

Bu noktada, güç verimliliği yüksek binalar için dizayn sürecinin en değerli ögelerden biri olduğunu belirten Larsson; “Birçok dizayncı ve yatırımcı, ne yazık ki dizaynı görsel tasarım kriterleri üzerinden pahalandırıyor. Fakat binanın gerçek dizaynı, iklimsel ve çevresel faktörlere nazaran tasarlanmasıdır. Burada ‘Entegre Dizayn Süreci’ (Integrated Design Process – IDP) kavramı öne çıkıyor. IDP, iklimsel ve yapısal gereksinimleri dizaynın en erken sürecinden itibaren merkeze alıyor. Dünyadaki tüm örnekler gösteriyor ki; efektif bir uygulamayla soğutma, ısıtma, aydınlatma üzere sistemlerin güç girdilerini daima denetim ederek yüksek randıman elde edebiliriz” dedi. 

Ayrıca konuşmasında karbon emisyonlarını azaltma ve tedbire yollarına da değinen Larsson, Sinerji Alanı Konsepti’ni (Synergy Zone) de tanıtarak; “Bu konsept, farklı kullanım ve yapılandırmalara sahip bina kümelerinin bir ortaya gelerek termal güç, yenilenebilir güç çıktıları yahut gri sudaki fazlalıkları ve eksikliklerin dengelenmesini sağlıyor. Ekonomik etkin termal transfere müsaade verecek formda tasarlanmış küçük kümeleri içeriyor ve binalar ortasındaki güç transferini kolaylaştırıyor” diye konuştu. Bu konseptin daha fazla uygulanması gerektiğini belirten ve 2025 yılına kadar karbon emisyonu kesintilerinin yüzde 15,5 oranında azaltılması gerektiğine dikkat çeken Larsson; aksiyona geçilmezse, global sıcaklık artışının 1,5 derece ile sonlandırılması gayesinin imkansız hale geleceğini ve bu nedenle mevzuya ivedilikle müdahale edilmesi gerektiğini vurguladı.

Açılış oturumuna görüntü bildirisi ile iştirak gösteren Aristotle University Thessaloniki Editor in Chief of International Journal of Sustainable Energy and Buildings Journal Prof. Agis M. Papadopoulos ise hem Yunanistan hem de Türkiye’de epey faal fay çizgilerinin bulunduğunu hatırlatarak; “Türkiye’nin yaşadığı son büyük zelzelelerde gördük ki; sarsıntıya karşı son düzenlemelere nazaran inşa edilen binalar, kendileri hasar görseler dahi, bina sakinlerini koruyor. Ayrıyeten 2010’dan sonra inşa edilen binaların güç verimliliği ve zelzeleye dayanıklılık performanslarının da hayli yeterli olduğunu söyleyebiliriz. İki ülkenin de gelecek sarsıntılara karşı bu binaların sayısını artırması hayati değer taşıyor” açıklamasında bulundu. 

“Kadıköy Belediyesi Olarak 400 m²’nin Üzerindeki Parsellere Sarnıç Mecburiliği Getirdik”

Açılış konuşmalarının akabinde gerçekleştirilen “Sıfır Güç Binalar ve Kamu Yaklaşımı” oturumunda; Kadıköy Belediyesi Lideri Şerdil Dara Odabaşı, Bursa Valiliği Güç İdaresi Kısmı Güç Yöneticisi Levent Yazıcı ve T.C. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Mesleksel Hizmetler Genel Müdürlüğü Güç Verimliliği ve Tesisat Daire Lideri Makine Yüksek Mühendisi Murat Bayram konuşmacı olarak yer aldı. 

Kadıköy Belediyesi’nde hayata geçirilen kentsel dönüşüm süreciyle ilgili bilgiler paylaşan Kadıköy Belediyesi Lideri Şerdil Dara Odabaşı; kentsel dönüşümün sarsıntıya dayanıklılığa indirgendiğine, oysa iklim değişikliğini de kapsayacak biçimde ekonomik, toplumsal, çevresel, sürdürülebilir kentler kurma prensibi taşıması gerektiğine değindi. Belediye olarak; insan ve tabiat bağının kurulması, toplu taşıma, bisiklet yolları, toplumsal bütünleşme, kültürel pahaların yaratılması üzere faktörlerin sürdürülebilir kentleşmede ana gayeleri ortasında yer aldığını belirten Odabaşı atılımlarını şöyle aktardı: “Su verimliliği ve yağmur suyu hasadına ait planlamamız kapsamında; her ne kadar yürürlükteki imar yönetmeliğinde bin metrekarenin üzerindeki parsellerde yapılacak yeni binalarda sarnıç mecburiliği getirilse de, Kadıköy Belediyesi olarak bu metrekareyi 400 metrekare olarak belirledik. Bu oran Kadıköy’ün yaklaşık yüzde 50’sinden fazlasını kapsıyor. Bununla birlikte, 2 bin metrekarenin üzerindeki parsellerde yağmur suyu toplama tankı projesinin yanında, gri su toplama tankına dair mekanik teçhizat projesi zaruriliği da getirdik. Binaların dönüşümünde yenilenebilir güç kaynaklarından güneş panellerinin zarurî tutulmasına ait çalışma başlattık. Bu uygulamayı Kadıköy’ün bir bölgesinde hudutlu tuttuk. Yaklaşık bin adet yapının bulunduğu ve bu yapıların yalnızca yüzde 7’sinin yenilendiği kıyı adası bölgesinde, bu değişiklik ile en az 5 kilowatt gücündeki güneş panellerinin kullanımını iskân kuralı haline getirdik.”

“Belediye Olarak Maksadımız 2030 Yılına Kadar Kurum Binalarımızda Yenilenebilir Güç Yatırımını 2,5 Megavata Çıkarmak”

İki uygulamanın da öncelikle Kadıköy Belediyesi hizmet binalarında ve parklarında uygulanmaya başlandığına dikkat çeken Odabaşı, “Kadıköy Evlendirme Dairesi’nin çatısına kurduğumuz solar güneş panelleri ile güç gereksinimimizin yüzde 40’ını karşılar hale geldik. Amacımız; kurum binalarımızda şurası gücü 1 megavat olan yenilenebilir güç yatırımını 2024 yılı sonuna kadar gerçekleştirmek ve yaklaşık 700 ton karbondioksit emisyonunun azaltılmasını sağlamak. 2030 yılına kadar ise bu yatırımı 2,5 megavata çıkartmayı planlıyoruz. Karbon salınımlarının azaltılması için gayemiz; ilçemizde karbon salınımlarının yüzde 40’ına neden olan binalarda güç verimliliğini artırmak ve güç performans sınıfının C’den B’ye yükseltilmesi. Kadıköy Belediyesi olarak inşaat metrekaresine bakılmaksızın tüm binalarda Neredeyse Sıfır Güç Bina uygulanmasını zarurî tutacağız” dedi.  

“Son 4 Ayda, 5 Binin Üzerinde Yönetmeliğe Uygun Neredeyse Sıfır Güç Bina Yapıldı”

Türkiye’de T.C. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın güç verimliliği merkezinde yaptığı atılımları aktaran T.C. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Mesleksel Hizmetler Genel Müdürlüğü Güç Verimliliği ve Tesisat Daire Lideri Makine Yüksek Mühendisi Murat Bayram, enerji verimliliği konusunun birçok farklı noktadan ele alınması gerektiğine dikkat çekerek, “Şu an Türkiye’deki konutların ortalama güç tüketimi metrekare başına 120 kilowatt. Bu bize, binaların güç tüketimi, yalıtımı, ısıtma ve soğutma sistemleri üzere faktörlere nazaran kıymetlendirilerek güç sınıfının belirlendiği Güç Kimlik Evrakı sisteminin verdiği bir sonuç. Bu kilovatı süreç içerisinde sürdürülebilir bir formda düşürmek için çalışıyoruz. Bir bina, kabuğunun gereksinim duyduğu enerjiyi minimumda tutmalı. Bu en az enerjiyi de yerinde ve yenilenebilir güç ile karşılamalı. Yani bina, gereksinim duyduğunu kendi üretip kendi tüketecek; gelecekteki tüm yapılarımız da bu biçimde olacak. Bu seyahate 2023 yılında başladık, 2053 yılında maksadımız artık büsbütün net Sıfır Güç Binalar’ın hayatımızda olması. Burada mühendis ve mimarların ehemmiyeti ve kıymeti artıyor; zira bunlara karar verecek olan onlar” açıklamasında bulundu.

Sıfır Güç Bina sürecinin birinci fazının Neredeyse Sıfır Güç Bina sayısını artırmaktan geçtiğini belirten Bayram, “Bakanlık olarak NSEB ile ilgili çok önemli bir çalışma yaptık; ayrıntılı bir kılavuz hazırladık ve yol haritasını web sitemizden yayınladık. Son 4 aylık sürece baktığımızda, yaklaşık 5 bin tane bina NSEB tarifine uygun olarak yapıldı. Yeni yapılan binalarda, iskân evresinden ruhsat kademesine kadar tüm süreçlerde NSEB olup olmadığını takip edebiliyoruz. Bu mevzuda vatandaşlarımızı desteklemek için güç kimlik dokümanı, NSEB’e yönelik renovasyonlar noktasında teşvik, takviye, düşük faizli krediler üzere finansal dayanaklar konusunda da çalışmalarımızı sürdürüyoruz” dedi. 

“Sıfır Güç Binalar İçin 2050’ye Kadar 23,6 Trilyon Dolara Muhtaçlık Var”

Günün kıymetli husus başlıklarından biri de Sıfır Güç Binalar’da finansman oldu. “Sıfır Güç Binalar ve Finansman” başlıklı oturumda, Yapılarda Güç Verimliliği Derneği – VERİMDER İcra Şurası Lideri Prof. Dr. Emre Alkin ve OECD Türkiye Büyükelçisi ve Yenilenebilir Güç Araştırmaları Derneği – YENADER Lideri Prof. Dr. Kerem Alkin konuşmacı olarak yer aldı.

OECD Türkiye Büyükelçisi ve Yenilenebilir Güç Araştırmaları Derneği – YENADER Lideri Prof. Dr. Kerem Alkin, global iklim krizinin tesirlerinin Avrupa’nın kıymetli bir kısmında yaşanan kuraklık kriziyle de gözlemlendiğini belirterek; “Önümüzdeki devirde iklim krizinin idaresi ve havaya karbon salınımının asgarî seviyede tutulabilmesi için güç verimliliği konusunda milletlerarası teşkilatlar çatısı altında ve ülkelerle bu süreçler nasıl iyileştirilebilir? Rusya Ukrayna savaşı başta olmak üzere, global riskler ve global tedarik zincirindeki yine yapılanma gündemde. Türkiye üzere yakın coğrafyadaki ülkelerden daha fazla eser tedariki için izlenecek strateji konuşuluyor. Ülkelerin kendi kendilerine yetebilme kapasitelerinin artırılması ve bu bağlamda Çin ve Asya’ya olan bağlılığın azaltılmasıyla ilgili yeni gayretler kelam konusu. Rüzgar, güneş, hidro, jeotermal, bio başta olmak üzere tüm yenilenebilir güç teknolojileri ve kapasitesiyle ilgili olarak başta Türkiye olmak üzere, tüm OECD ülkelerinin attığı büyük adımlar için ülkelere her yıl asgarî 1 trilyon dolar civarında yeni yatırım atılımları planlanıyor. Her yıl tertipli olarak bu fiyat ile devam etmesi gereken yenilenebilir güç yatırımları atılımı başta olmak üzere güç verimliliği, yalıtım ve yenilenebilir güç teknolojileri kapasiteleriyle ilgili yürütülecek olan süreçler ve bu kaynak nasıl sağlanacak? 2050 yılında kadar 23,6 trilyon dolarlık global finansman kaynağına muhtaçlık var” diye konuştu.    

“Kompozit Materyallerin Gerçek Kullanımıyla Doğalgaz Faturası Yüzde 50’ye Kadar Düşürülebilir

VERİMDER İcra Konseyi Lideri Prof. Dr. Emre Alkin ise, Türkiye’de tüketilen gücün yüzde 45’inin binalarda tüketildiğine dikkat çekerek, “Burada bir verimlilik açılımı yapmamız lazım. 23 milyon tescilli hanenin yüzde 80’i güç verimliliğine haiz değil, boşa güç tüketiyor” dedi.  

“Dört kişilik bir ailenin bir aylık geçinme maliyetine yani ortalama 25 bin TL’ye binayı verimsizlikten tecrit edebiliyoruz” diyen Emre Alkin, kelamlarını şöyle tamamladı: “Fakat, bu kompozit gereçlerin gerçek uygulanması gerekiyor. Bu türlü olursa doğalgaz faturası yüzde 50’ye kadar düşebilir. Her yıl 5-7 milyon dolar ortasında güç tasarrufu yapabiliriz. Bu yatırım, 3 yıl içerisinde amorti edilebiliyor. Burada en kıymetli mevzu; finansman. Lakin para kuruluşlarının daima imtina ettikleri bir bahis bu. Finansmanın hakikat kullanımı konusunda ortada bir güvensizlik de var. Demokrasiye yeni geçiş yapmış ülkelerin finansman sıkıntısını çözmek lazım. Koşullara bağlanmış memleketler arası bir finansman, öncelikli husus. Global standart belirlenerek bir fonlama sağlanarak adalet ve eşitlik içinde dağıtılması gerekiyor.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı