Üzüm sıkmada bin 700 yıllık ‘askıda baskı’ tekniği kullanılıyor

Üzüm sıkmada bin 700 yıllık ‘askıda baskı’ tekniği kullanılıyor

Perre Antik Kent’te bulunan üzüm işliklerindeki ‘askıda baskı’ tekniği günümüzde kullanılıyor

ADIYAMAN – En az bin 700 yıl evvel Perre Antik Kent’teki 13 adet üzüm işliğinde kullanıldığı ortaya çıkan üzüm sıkma tekniği, günümüzde Örenli (Pirin) Mahallesi’nde hala kullanılıyor.

2020 yılında Perre Antik Kent Nekrepol alanının kuzeyindeki yerleşim yerinde yapılan hafriyatlarda 13 adet endüstriyel üzüm işlikleri ortaya çıkartılmıştı. Üzüm işliklerinde yüzlerce kilo tartısında delikli tartı taşları görüldü. Delikli taşların ‘askıda baskı’ tekniğiyle endüstriyel üzüm işliğinde üzüm sıkmada kullanıldığı belirlendi.

2021 yılında bu üzüm işliklerinde üzüm sıkma sürecinin nasıl yapıldığıyla ilgili tartı taşı ve kalas kullanılarak canlandırma yapıldı. Üzümün üzerine baskı yapması için kalasın bir ucu oyulan kayanın içerisine, öteki ucuna ise delikli kaya bağlanarak üzüme baskı yapılarak suyu çıkartılıyor.

Bin 700 yıl evvel kullanılan ‘askıda baskı’ tekniği yeniden Perre Antik Kentin üzerine konseyi olan Örenli Mahallesinde kullanılmaya devam ediyor. Bağlarından üzümlerini toplayan çiftçiler bu üzümlerin suyunu birebir teknik ile sıkıyor.

Çiftçi Zeynal Güler ise, “Baskı süreci için bu torbamızı getirip yerleştiririz. Üzerine bu ağaçları yerleştirdikten sonra da bu ağacımızı atarız bırakırız. Taşları üzerine astığımızda üzüm sıkılır. Şiremizi tekrardan orada ki kazanlara aktarırız. Biz bunu babamızdan öğrendik. Babamızda kendi babasından, yani atalarından öğrenmiş” dedi.

Müze Müdürü Mehmet Alkan, 2020 yılındaki hafriyatlarda 13 adet üzüm işliği bulunduğunu kaydederek, “Üzüm işliklerinde üzüm sıkma sürecini fark ettik. Tartı taşı tarafından kalas yardımıyla üzümün üzerine baskı yapılarak sıkılıyor. Daha sonra üzüm suyu haznelere akıyor. Günümüz üzüm sıkma tekniği 1700 yıl evvelkiyle birebirdir. Hala bu uygulama devam ediyor” dedi.